Proust: Marcel hôn Albertine (Phía Guermantes)

Tập Phía Guermantes, tập dài nhất của Đi tìm thời gian đã mất, cái tập có thể nói là đọc mãi không hết, bao gồm rất nhiều câu chuyện. Những lung linh vui tươi của hai tập đầu đã bắt đầu bốc hơi, nhường chỗ cho sự nặng nề, chớm những suy sụp: bà của Marcel chết, nhà văn Bergotte chết, Marcel bắt đầu có những nhận thức tơi bời về bệnh tật, mất mát, sự chán nản của đời người. Nhưng cũng ở tập này, Albertine mà Marcel từng gặp ở Balbec trước đó bỗng xuất hiện ở nhà Marcel tại Paris (gia đình Marcel đã chuyển từ Combray lên Paris, ở trong dinh thự nhà Guermantes). Cũng ở tập này, Marcel đã thực sự gặp nữ công tước de Guermantes, trước tiên tại nhà bà hầu tước de Villeparisis rồi sau đó được mời dự tiệc ở nhà Guermantes. Đoạn dưới đây là khi Marcel gặp lại Albertine, nhân vật nữ quan trọng của Đi tìm thời gian đã mất, sẽ là trung tâm của tập 5 và một phần lớn tập 6.

Tôi những muốn, trước khi hôn cô, lại có thể ủ vào cô sự bí ẩn mà tôi từng thấy ở cô trên bãi biển trước khi quen biết cô, tìm thấy lại ở nơi cô vùng đất cô từng sống trước đây; ít nhất thay vì thế, nếu không biết được vùng đất đó, tôi có thể khéo léo gieo rắc tất tật những kỷ niệm về cuộc sống tại Balbec của chúng tôi, tiếng sóng dội vào bờ bên dưới cửa sổ phòng tôi, tiếng la hét của lũ trẻ con. Nhưng khi để mặc cho ánh mắt lướt đi trên cái khuôn bầu bầu màu hồng đẹp đẽ của hai má cô, mà bề mặt hơi uốn cong kết thúc ở chân những nếp nhấp nhô đầu tiên của mái tóc đẹp màu đen chạy theo những dải vồng náo động, nâng lên thành những dãy đồi dốc và khuôn những uốn lượn của các thung lũng, tôi phải tự nhủ: “Rốt cuộc thì, tuy hồi ở Balbec còn chưa làm được, giờ ta sẽ biết hương vị bông hồng lạ lẫm là cặp má của Albertine. Và bởi trong đời chúng ta không có nhiều phạm vi mà chúng ta có thể đưa người và vật qua, biết đâu ta sẽ có thể coi đời mình theo cách nào đó được hoàn tất vào lúc, đã nhấc được khỏi vành khung xa xăm khuôn mặt tươi như hoa kia mà ta đã lựa chọn, ta mang được nó tới bình diện mới này, ở nơi đây rốt cuộc ta sẽ được nhận biết khuôn mặt ấy bằng cặp môi ta.” Tôi tự nhủ điều này bởi vì tôi cho rằng có một cách nhận biết bằng môi; tôi tự nhủ rằng mình sẽ nhận biết hương vị bông hồng xác thịt này, vì tôi đã không nghĩ rằng đàn ông, hiển nhiên là thứ tạo vật ít phần sơ khai hơn so với nhím biển hay thậm chí cá voi, nhưng vẫn thiếu một số bộ phận cốt yếu, và nhất là không có bộ phận nào dùng để hôn. Để thay thế bộ phận thiếu vắng này có cặp môi, và nhờ chúng mà có thể đạt tới một kết quả đáng kể hơn so với nếu như phải mơn trớn người đàn bà yêu dấu của mình bằng một cái ngà làm từ chất sừng. Nhưng cặp môi, được tạo ra để đưa lên vòm miệng vị của những gì thu hút chúng, buộc phải, mà không hiểu ra nhầm lẫn và không chịu thú nhận nỗi thất vọng của chúng, dập dờn trên bề mặt và vấp phải hàng giậu của bờ má rất được thèm muốn nhưng không thể xâm nhập. Vả lại vào lúc ấy, ở ngay lúc tiếp xúc da thịt, cặp môi, ngay cả nếu giả dụ chúng trở nên sành sỏi và mang nhiều khả năng hơn, hẳn cũng sẽ không thể nào nếm náp được nhiều hơn cái vị mà tự nhiên thực sự ngăn cản chúng nắm bắt lấy, bởi vì ở cái vùng hiu quạnh nơi chúng không thể tìm được dưỡng chất, chúng phải chịu cô độc, bị cái nhìn và khứu giác bỏ mặc lại từ lâu. Thoạt tiên trong quá trình miệng tôi bắt đầu tiến lại gần cặp má thì những ánh mắt tôi trước đó đã đề nghị được hôn, trong khi dịch chuyển chúng nhìn thấy những cặp má mới; cái cổ coi từ gần hơn, như soi kính lúp, bày ra, trong những nốt hột to tướng của nó, một vẻ gân guốc làm thay đổi tính cách của khuôn mặt.

[…] trong hành trình ngắn ngủi của cặp môi tôi tới má cô, tôi nhìn thấy đến mười Albertine; cô thiếu nữ duy nhất này cứ như thể một nữ thần nhiều đầu, cái đầu gần nhất mà tôi thấy, nếu tôi cứ cố tiếp tục tiến lại thêm nữa, nhường chỗ cho một cái đầu khác. Ít nhất thì chừng nào tôi còn chưa chạm vào nó, cái đầu ấy, thì tôi còn nhìn thấy nó, một mùi hương thoảng nhẹ từ nó đến tôi. Nhưng trời hỡi! - bởi vì khi hôn, mũi và mắt chúng ta cũng ở vào vị trí tệ hại như cặp môi được tạo ra thật tệ hại - đột nhiên, mắt tôi không còn nhìn thấy gì nữa, và đến lượt mình mũi tôi, bị ấn bẹp, chẳng tiếp nhận được mùi gì, và cứ như thế, chẳng nhận biết được gì thêm về hương vị của cái màu hồng thèm muốn ấy, tôi biết, thông qua những dấu hiệu đáng ghét kia, rằng rốt cuộc mình cũng đang hôn lên má Albertine.