Thomas Bernhard và nouveau riche

Cách đây mấy tuần, tôi được gửi cho một đoạn chat trên facebook giữa ba nhân vật nói (kiểu trò chuyện với nhau, thân tình lắm) về Thomas Bernhard.

Tôi nghĩ là cũng cần xem, vì sự xuất hiện của Bernhard ở Việt Nam, tất nhiên, cũng lại là do tôi. Cái "cơ sở X" đâu có biết gì về Bernhard. Tôi lại còn pass cho cả người dịch luôn. Ô, nếu đó không được coi là một nghĩa cử, thì trên đời này làm gì có nghĩa cử quái nào nữa.

Và tôi muốn xem. Để biết điều sau đây: khi Thomas Bernhard xuất hiện tại một xã hội đang ở pha nouveauriche hóa cực đại như xã hội Việt Nam hiện nay, chuyện gì sẽ xảy ra.

Những gì xảy ra, tất nhiên, vô cùng hấp dẫn. Bỗng, ta có cả một phương tiện hữu ích, một quy chiếu quá mức hữu hiệu để xem vào tận sâu trong cơ chế hoạt động của cái giờ đây đã hoàn toàn có thể gọi là "tâm hồn nouveau riche Việt Nam".

Balzac, Flaubert, Proust (và giữa đó - tức là giữa Flaubert và Proust, vì mỗi thế hệ, nghĩa là cách nhau hai mươi năm, thế nào cũng có một nhân vật văn chương kiệt xuất ở phương diện này - : Joris-Karl Huysmans cùng Jules Laforgue), đó cũng chính là những văn chương mà tâm hồn nouveau riche soi vào sẽ thấy hình ảnh của mình (biếm họa, tất nhiên). Thomas Bernhard cũng vậy. Những gì Balzac, Flaubert, Proust hay Bernhard miêu tả rồi sẽ qua đi, nhưng những miêu tả của họ thì sẽ còn lại. Rất đáng tiếc, rất có thể sự còn lại đó là vĩnh viễn - ít nhất, sẽ lâu dài hơn nhiều so với các đối tượng mà các văn chương ấy miêu tả.


Đúng và hay

Nếu có một từ thâu tóm tương đối đầy đủ tâm hồn nouveau riche, thì ấy là từ hay



(còn nữa)



nhân tiện, đã viết tiếp bài "Mặt của nhà thơ"



Trong hiệu sách (1)
Phân tích một chương Oeuvres vives (chương Judith Altmann)
Linda Lê, năm nay, 2017
Thomas Bernhard: "Gặp lại"
Thomas Bernhard đi nhận giải thưởng văn chương
Bernhard và tôi
Nỗi đau vì phải sống
Một vụ án khác nữa
Âm nhạc
Malaparte và Bernhard
Der Untergeher