Nhị Linh: Owen

như vậy là, tiếp tục James

(tuy rằng, nhìn thấy Owen, nhiều người hẳn có xu hướng thêm "Michael" vào)

"Owen Wingrave": vậy thì Henry James, nhưng không phải bất kỳ HJ nào, mà là HJ ấy.

Nếu tính toán kỹ, chắc "Owen Wingrave" rơi vào khoảng 0,1 hoặc 0,15 james. Nhưng cũng không cần chi li quá mức làm gì.

Doppelgänger: không phải ngẫu nhiên khi một người cùng thời của Henry James, Stevenson, nổi tiếng đến vậy với Jekyll và Hyde. Mỗi thời lại có một căn bệnh riêng, chính nó mới là dấu hiệu nhận dạng chủ yếu cho từng thời một. Trong các tiểu thuyết của Balzac, ta gặp vô vàn người bị mắc chứng "poitrinaire". Baudelaire: ennui. Bệnh của thời chúng ta? depression (nó trở thành một thứ thời thượng, không khác bất kỳ chứng bệnh dấu hiệu nhận dạng nào của mọi thời - ở Việt Nam, từ miệng những người tự nghĩ là mình mắc nó, nó được gọi rất kiểu cách, rất cồ quẹt, là "trầm"). Động kinh tràn ngập trong thế giới Dostoievski: sự liệt kê hoàn toàn có thể rất dài.

(thư giữa James và Stevenson, đã nhiều lần tôi định đọc, nhưng đến giờ vẫn chưa)

Cũng đã bắt đầu hết - vào thời của James - mốt của những câu chuyện noir lấy bối cảnh lâu đài, gô-tic, etc.: mẫu của nó gần đây đã có bản dịch tiếng Việt, Lâu đài Otranto của Horace Walpole. (Walpole) The Turn of the Screw của Henry James, như ai cũng biết, đã kéo truyền thống noir ra khỏi air của gô-tic: nó chỉ còn rất ít gô-tic, và không thực sự có ma nữa. Đấy là thách thức cho các nhà văn từ James trở đi: làm thế nào mà không cần ma, quỷ, hiện hình, mà vẫn làm người ta phải sợ?

Đấy chính là lúc Doppelgänger đóng vai trò vô song.

À, nhưng đấy lại là cho nhiều câu chuyện khác của James, chứ không phải "Owen Wingrave": hấp dẫn hơn cả của truyện ấy chính là cái tên, Owen Wingrave (câu chuyện cũng có một lâu đài). Henry James có rất nhiều tên; như ta đã biết, trong sổ tay của mình, James viết hàng loạt tên, để chuẩn bị sẵn cho các câu chuyện: câu chuyện dẫn dắt cái tên, hay chính cái tên mới dẫn dắt câu chuyện, ở trường hợp Henry James?

Princess nữa (Casamassima)

Để thấy rõ (The Beast in the Jungle & The Altar of the Dead)