tiếp Mann

(ơ, sao lại xiên xẹo thế nhỉ?)

Tiếp tục, và là tiếp tục theo nghĩa "down the river" - ít nhất thì không phải là up.

(cũng tiếp tục "ướt", cứ ướt suốt)

Vừa nói đến sự thể luôn luôn có một nhân vật ở chính giữa, thì tôi đọc thấy đoạn đầu một tiểu luận của Mann, nó như sau:

"Thiên tài Đức từng được hiện thân ở ba hình tượng kỳ vĩ: một hình tượng tôn giáo, một hình tượng thơ ca và một hình tượng chính trị - ba hình tượng ấy, mặc cho tất tật các khác biệt cố kết vào sứ mệnh, tính cách thời đại và cá nhân tính của mỗi cái, bày ra rất rõ rệt một dáng dấp thân thuộc với nhau [...] những con người vĩ đại của quốc gia Đức là những ngọn núi khổng lồ, đột ngột mọc lên trên bình nguyên, đồ sộ, đè nặng, và theo cách ấy mà có một kích cỡ ngoại lệ và dường là những mẫu đúng nghĩa cho mọi sự lớn lao trần thế [trong khi ở các quốc gia khác, chuyện rất khác: các nhân vật lớn thì chỉ giống các chỏm cao vượt lên một chút so với dãy núi chung]. Chính vì thế các nhà văn thích thờ phụng anh hùng, chẳng hạn như Carlyle, từng lúc nào cũng rất mê Đức [...] Nói cách khác: tại Đức, sự lớn lao hướng tới một phì đại phản dân chủ [...]"

Đây là năm 1949: dịp 200 năm ngày sinh Goethe, Mann viết Ba Đại nhân, chủ yếu về Goethe: nhà văn Đức lớn nhất một thời nhìn nhà văn Đức lớn nhất của thời trước; hai nhân vật còn lại được Mann nhắc đến trong đối sánh với Goethe ở phương diện sự lớn lao (đối với quốc gia Đức) là Luther và Bismarck. Mann cũng từng viết (một text vô cùng đáng nhớ) về Friedrich của Phổ.

Friedrich Đại đế, nhân vật làm châu Âu rối tung lên, cả Áo, Pháp, Anh và Nga đều rơi vào vòng xoáy gây ra bởi nhân vật lập dị ấy (lập dị đến nỗi có một mối quan hệ rất phức tạp với Voltaire), người đã làm cho Phổ trở thành một thế lực đáng gờm, chiếm được cả Silesia khiến Nữ hoàng (Maria Theresa) phải ngậm đắng nuốt cay, trong khi trước Chiến tranh 30 Năm đấy vẫn là một cái gì đó nhỏ nhoi, không đáng kể. Một nữ hoàng khác - lần này là ở Nga - cũng ghét Friedrich vô cùng tận; tuy nhiên, Piotr (một Đại đế nữa) ngay sau đó thì lại rất sùng kính Friedrich.

Thomas Mann đặt không ít mối quan tâm của mình vào các nước nhỏ, cụ thể hơn là triều đình của chúng, có thể nói ngắn gọn là các "công quốc"; mối quan tâm ấy ở Mann rất lâu dài, và không chỉ được thể hiện trong địa hạt của các tiểu luận, mà còn cả ở "Erzählungen" (Sämtliche Erzählungen của Mann đồ sộ khủng khiếp, không kém hoặc thậm chí còn hơn so với Goethe): Königliche Hoheit, một cuốn tiểu thuyết sớm của Mann, ngày nay không được biết nhiều lắm (nhưng ngày nay, Mann tức là mỗi một thứ, von Aschenbach)

G nhiều

thì có thể trông như thế này

cuốn tiểu thuyết ấy của Mann, trong đó có một cây hoa hồng.

Klaus Heinrich, "Điện hạ Đại nhân", hái một bông hoa từ đó mang tặng cho Imma, con gái tỉ phú Mỹ đến ở "vương quốc" ấy vì tại đó có thứ nước tốt cho sức khỏe.

(Thomas Mann không fiction: bắt đầu được rồi)

Liên quan không ít (như thể tạo thành một cặp - nhưng không phải là về chủ đề) với cuốn tiểu thuyết ấy là cuốn tiểu thuyết kia.

(còn sự miêu tả một triều đình nhỏ? tất nhiên ta sẽ nghĩ ngay đến một kiệt tác vô song: La Chartreuse của Stendhal, tất nhiên)