bổ quả bưởi

(tiếp tục Manzoni và noon)

"một người vụng về và lộn xộn đến mức không chỉ đến muộn vào ngày cưới của mình, người ấy còn đến muộn giờ cả đám tang chính mình; có nhiều cơ sở để nghĩ, người đó cũng đến muộn cả vào khoảnh khắc sinh ra"

(E. K.)

Một quả bưởi: hồi còn nhỏ, tức là rất nhỏ, cụ thể là lên lớp ba, tôi phải làm bài tập làm văn bắt tả quả bưởi. Bổ quả bưởi là việc khó như thế nào thì tả quả bưởi cũng khó giống hệt: làm sao mà có thể tả được quả bưởi?

Bài của tôi bị mang ra đọc trước lớp (không phải vì hay, mà do dở, thậm tệ, ở mức không thể chấp nhận được): tình hình nguy cấp đến mức tôi đã chui xuống gầm bàn vì thấy quá khủng khiếp - cũng chính vì hành động chui tọt xuống bàn nên tôi mới nhớ rõ sự việc đến thế, nhất là nhớ được chính xác đấy là năm tôi học lớp ba: không phải lúc nào các sự cố lớp học cũng khiến người ta có một reaction như vậy.

Vì chẳng biết phải làm gì (với quả bưởi) nên tôi so sánh: quả bưởi giống etc. Thông thường, không biết phải làm gì thì người ta sẽ so sánh. Bầu trời trông giống một cái mũ nồi bị rụng mất núm. So sánh vài phát thì cũng hết được một trang. Cú so sánh của tôi khủng khiếp đến mức gây ra chuyện vừa nói ở trên (thậm chí còn tới nỗi làm cho tôi không muốn kể ra ở đây, là tôi đã so sánh nó - quả bưởi oan trái - với cái gì, cho dù vẫn chưa quên). Đấy cũng là sự kiện quy định rằng, suốt đời tôi sẽ rất kém ẩn dụ. Giá mà cái đó (tôi muốn nói ẩn dụ, chứ không phải bưởi - tôi chẳng có gì chống lại nó) không tồn tại.

Vốn không có tính thù dai nên tuy bị bưởi gây đau thương như vậy nhưng tôi vẫn sẵn sàng công nhận đấy là loại quả không vứt đi được cái gì. Vỏ quả bưởi: cả một vùng nước thiêng, thứ nước làm tóc phụ nữ trở nên giống tóc chị H. - kể cả không như vậy thì vỏ bưởi đã rời khỏi cục tròn tròn bên trong vẫn được bọn trẻ con đội lên đầu, với hai miếng tròn rơi xuống bịt vào tai: như vậy trông không khác gì một phi công đang trong cuộc tiêm kích hào hùng, ít nhất thì cũng giống một điện báo viên có tầm quan trọng cực lớn trong chiến dịch mật. Đến cả hạt bưởi cũng có ích, chỉ cần bóc ra, xâu vào sợi dây thép rồi phơi khô, đến Trung thu sẽ có một dải pháo để đốt, rất ăn nhập với chó bông lông bưởi.

Tất nhiên, ăn bưởi thì nếu không ngon, ít nhất cũng mọng. Do từ ngữ, nó lại như thể chứa cả một đàn tép. Một thứ quả mà bên trong lại có cả tôm tép: đích thị kỳ thú chuyên nghiệp nhiệt đới.

Thứ quả ấy rất thách thức. Một quả gì tròn tròn, nhất là cầm vừa trong lòng bàn tay thì hiển nhiên hành động được gọi là gọt. Một quả táo, một quả lê, hay thậm chí một củ khoai tây: chẳng ai nhầm. Vùng ôn đới, vùng lạnh giá không có nhiều trí tưởng tượng về hoa trái. Một thứ quả rất ngon nhưng thiên về thô (chỉ cần nhìn vào điểm: nhiều nước nhưng lại không mọng, lại lạo xạo) như dưa hấu thì đương nhiên phải bổ. Quả dừa, thứ quả gây điên tiết cho những ai tay yếu và không có dao sắc, thì hành động chính yếu là chặt. Với quả bưởi chuyện tinh tế hơn nhiều, phải có rất nhiều kỹ thuật - đồng thời phải khéo léo, bằng không có ăn được thật thì nó cũng nhão nhoét. Đặc biệt, chỉ bưởi mới có thể he. Đắng không sợ bằng he, nhão không hãi bằng khê.

Thậm chí, trong quá trình xử lý còn có một công đoạn đầy hồi hộp - nó sẽ dẫn tới câu trả lời cho chuyện chất lượng quả này như thế nào: bửa quả bưởi.

Đấy là còn chưa nói, bóc múi, hay đúng hơn, tách múi.

Bầu trời như một vành bánh xe đạp rụng hết nan hoa.

Một người nhiệt đới đúng nghĩa có đủ khả năng ăn hết sạch một cây mía mà không cần con dao nào (tất nhiên không ăn vỏ). Dao lại còn gây ra vị tanh kim loại làm thứ nước ứa ra từ đó mất đi rất nhiều mùi mẫn khoái lạc, dẫu vậy thì đồng thời cũng mất luôn một hành động được miêu tả rất chuẩn xác, đẵn. Đẵn chứ không phải là đẽo, cũng không phải tiện - sản phẩm là các khúc ngắn vừa miệng, tiện nhưng giảm rất nhiều lạc thú. Cũng phải cẩn thận kẻo gãy răng hoặc mẻ môi. Cũng có lúc còn phải thụt: hạt sen, cần phải thụt rất tinh tế (bằng tăm) để lấy ra từ đó một thứ đặc biệt quý giá: tâm sen, ăn vào rất dễ buồn ngủ.

(Và quả lựu thì sao?)

Bầu trời hoàn toàn có thể giống nửa quả dưa hấu với chi chít hạt chính là các ngôi sao. Hoặc cũng có thể, nửa quả thanh long.

Một chợ bán trái cây ở miền Tây (cần xé, etc.) giúp người ta hiểu ở đây không cần tới Dante Aligheri. Chỉ cần đi từ đầu đến cuối chợ là đã thấy vô số quái vật khủng khiếp. Nhỏ, bờm xờm như hình vẽ trong sách y học miêu tả một cái gì đó khủng khiếp: quả chôm chôm. Hay quả mít ghê gớm, một cái đầu Medusa đích thực không thể trộn lẫn vào đâu. Nhất là sầu riêng: đi tàu hỏa giường nằm có điều hòa nhiệt độ từ Nam ra Bắc, bước xuống ga Hàng Cỏ là cả một đoàn quân anh hùng ướp hương, chỉ lo bị chó lao vào liếm. Đấy là còn chưa nói gì đến các màu, cũng chưa nói tới những cái tên, trong đó m. c. chiếm ưu thế lẫm liệt: măng cụt, mãng cầu, mắc cọp.

Một phụ nữ có mái tóc từng được nhiều vườn bưởi tưới tắm từng muốn được tôi chở, vào cái thời bưởi năm roi, da xanh miền Nam mới bắt đầu xâm chiếm Hà Nội, đến một nơi, tại một cái chợ, để mua thứ bưởi mà người ấy - cười hứa hẹn xinh đẹp tuyệt trần - tả là ngon và v.v... đến nỗi cắn vào ngập răng như ăn giò lụa. Tôi đã háo hức đi, để xem tận mắt, và nhất là tận miệng, thứ bưởi kỳ diệu ấy.

Chuyện đã lâu rồi.

Bầu trời như một đĩa bưởi miền Nam xếp thành vòng tròn, đầy các đường cong êm ái và vẩn nhiều nếp có nguy cơ hé lộ những bí ẩn không ngờ.

Tôi cố nghĩ xem, như thế nào thì khó chịu hơn: những người cười kikiki, những người cười kakaka hay những người cười kekeke.

quả ổi, hở? (hỏi)