Kim Bình Mai

Đã nói đến một "trường hợp Minh Thanh" có đặc điểm nổi bật là thu hút rất nhiều học giả danh tiếng của Việt Nam trong một quãng thời gian dài, giờ ta nên nói tới một "Minh Thanh" khác, nổi bật chính vì nó là ngược lại của Liêu Trai chí dị ở phương diện dịch thuật. (Rồi sẽ có lúc ta nhắc tới các tác phẩm hơi lệch khỏi địa hạt "tiểu thuyết", mà cụ thể là "tam ngôn nhị phách" vân vân và vân vân).

Chúng ta rất quen thuộc với Kim Bình Mai kiểu như thế này, khi chúng ta lên chín lên mười:

Các điệp viên

Nước Anh có biệt tài sinh ra những nhà văn rất khó tiếp cận, mặc dù vô cùng nổi tiếng, sách bán rất chạy; điển hình là Somerset Maugham và Graham Greene; Greene, ở Việt Nam chủ yếu chỉ được biết đến với The Quiet American, còn từng suýt được Nobel Văn chương.

Và đây, chính trong The End of the Affair (Kết thúc một truyện tình), có một đoạn Greene bàn tới Maugham, một đoạn hết sức thú vị về mối quan hệ giữa nhà văn và nhà phê bình:

Hoàng Hải Thủy và Nổ như tạc đạn

Hoàng Hải Thủy (tức Công Tử Hà Đông) rất đặc biệt, và là nhà văn vô cùng được mến mộ. Ông từng thế chỗ Vũ Mộng Long tức Duyên Anh tức Thương Sinh, một thần tượng khác của miền Nam một thuở, tại báo Con Ong, lúc Duyên Anh chuyển sang làm cho tờ Tuổi Ngọc; cả Con Ong lẫn Tuổi Ngọc đều là những ấn phẩm từng "sáng dội miền Nam", đến nay vẫn còn sinh động trong tâm trí rất nhiều độc giả.

Hoàng Hải Thủy đứng đúng ở giữa hai lĩnh vực: sáng tác và dịch thuật, bởi phần quan trọng nhất trong văn nghiệp Hoàng Hải Thủy là phóng tác.

Đây có lẽ là tác phẩm phóng tác hay được nhắc đến hơn cả của Hoàng Hải Thủy (tình trạng sách chỉ còn được vậy thôi):