Jul 27, 2011

Giới thiệu

Để bắt đầu với Roberto Bolaño có lẽ nên đọc lời giới thiệu của chính ông ấy. Dưới đây là bài viết đặt ở đầu tập Entre parenthèses (tức Between Parentheses), bản dịch tiếng Pháp của Robert Amutio, cũng là người dịch 2666 ra tiếng Pháp. Nhà xuất bản thì không có gì đáng kinh ngạc, vẫn là Christian Bourgois, đây cũng là nơi in sách của Enrique Vila-Matas tại Pháp (Vila-Matas là bạn của Bolaño và trong tập Entre parenthèses Bolaño cũng viết về Vila-Matas, ca ngợi nồng nhiệt).

Câu cuối bài này bây giờ đã rất nổi tiếng. Bài này viết năm 2001 nên không nhắc gì tới 2666.

-------------

Tôi sinh năm 1953, năm Stalin và Dylan Thomas qua đời. Năm 1973, tôi bị cánh quân sự nổi loạn tại đất nước tôi bắt giữ tám ngày và ở phòng tập thể dục nơi người ta nhốt các tù nhân chính trị tôi tìm được một tờ tạp chí của Anh đăng bài phóng sự ảnh về ngôi nhà của Dylan Thomas ở xứ Wales. Tôi lại cứ tưởng Dylan Thomas khi chết rất nghèo thế nhưng ngôi nhà tôi thấy quá đẹp, gần như là một ngôi nhà thần tiên ngay giữa khu rừng. Không có bài phóng sự nào về Stalin. Nhưng đêm ấy tôi đã mơ thấy Stalin và Dylan Thomas: hai người ngồi trong một quán bar tại Mexico bên một cái bàn nhỏ hình tròn, loại bàn dùng để chơi trò vật tay, nhưng họ không vật tay nhau, mà chỉ thi xem ai có tửu lượng khá hơn. Nhà thơ xứ Wales uống whisky còn nhà độc tài Liên Xô uống vodka. Thế nhưng, trong giấc mơ ấy, người duy nhất có vẻ bị quay cuồng đầu óc, mỗi lúc một thêm buồn nôn, lại là tôi. Đó là những gì liên quan tới ngày sinh của tôi. Về những gì liên quan tới các cuốn sách của tôi, tôi phải nói rằng mình đã xuất bản năm tập thơ, một tập truyện ngắn và bảy tiểu thuyết. Những bài thơ của tôi thì gần như không có ai biết, việc này rất có khả năng là một điều hay. Những cuốn sách văn xuôi của tôi có dăm ba độc giả trung thành, như thế rất có khả năng là chúng bị đánh giá quá thấp. Trong Những lời khuyên của một môn đệ của Morrison cho một người hâm mộ cuồng nhiệt Joyce (1984, viết cùng Antoni García Porta), tôi nói về bạo lực. Trong Đường trên băng (1993), tôi nói về cái đẹp, thứ rất ngắn ngủi và thường xuyên có kết cục thảm họa. Trong Văn chương phát xít ở châu Mỹ (1996), tôi nói về sự bần cùng và tính chất cao quý của thực hành văn chương. Trong Ngôi sao xa (1996), tôi tiến hành một dự định tiếp cận cái ác tuyệt đối, theo một cách thức rất khiêm tốn. Trong Amuleto (1998), tôi thử mang lại cho độc giả giọng nói hung hăng của một phụ nữ Uruguay có thiên hướng Hy Lạp. Trong Những thám tử man dã (1998), tôi nói về phiêu lưu, cái luôn luôn rất bất ngờ. Tôi không nhắc tới cuốn tiểu thuyết thứ ba của tôi, Ngài Pain, nó có chủ đề không thể giải mã nổi. Tuy đã sống ở châu Âu từ hai mươi năm nay nhưng quốc tịch duy nhất của tôi vẫn là quốc tịch Chilê, điều này nhất quyết không phải một trở ngại để tôi cảm thấy một cách sâu sắc mình là người Tây Ban Nha và Mỹ Latinh. Trong đời mình tôi đã sống ở ba đất nước: Chilê, Mexico và Tây Ban Nha. Tôi đã làm gần như mọi thứ nghề trên đời, chỉ trừ hai hay ba thứ mà một con người mang trong mình chút ít phẩm giá luôn luôn từ chối chấp nhận. Vợ tôi tên là Carolina López và con trai tôi là Lautaro Bolaño [sau khi bài này được viết xong vào tháng Ba năm 2001, còn có thêm đứa con thứ hai của Carolina và Roberto được sinh ra, Alexandra]. Vợ con tôi đều là người Catalan. Cũng ở Catalan, tôi học được thứ nghệ thuật khó nhọc của sự khoan dung. Khi đọc tôi hạnh phúc hơn rất nhiều khi viết.

4 comments:

  1. Những cuốn sách văn xuôi của tôi có dăm ba độc giả trung thành, như thế rất có khả năng là chúng bị đánh giá quá thấp.
    -----
    Bản tiếng Anh

    My books of prose have some loyal readers, probably undeservedly. (Kz)

    ReplyDelete
  2. vâng, câu dịch tiếng Pháp cũng dùng từ "không xứng đáng", theo tôi hiểu là RB nghĩ văn xuôi của mình cũng khá nhưng ít người đọc quá, tôi hơi nhích nghĩa đi một chút để dễ hiểu hơn

    ReplyDelete
  3. Có lẽ câu này Bolano tự giễu mình, nói rằng việc ông có vài độc giả trung thành cũng là không xứng đáng lắm?

    ReplyDelete
  4. Mes livres en prose ont quelques lecteurs fidèles, ce qui est probablement immérité.

    Cái điều những cuốn văn xuôi của tôi có mấy độc giả trung thành là immérité.

    Vấn đề là ở đây immérité nghĩa là gì hehe, hiểu theo cách này thì ngược nghĩa với cách kia, thế mới khắm :p, nó là "không tương xứng" (với giá trị) hoặc "không xứng đáng".

    ReplyDelete