Nov 24, 2010

Cronos

kiên quyết không buông tha :))

---------------------

Cronos

của Linda Lê

Christian Bourgois, 168 trang, 16 euros

Cronos mở ra bằng một cảnh bạo lực: một tên lính đánh đập rồi bắn chết một người đàn ông phạm tội quên mất giờ giới nghiêm, đắm chìm vào một quyển sách đang đọc. Một hành động đáng ghê tởm nhưng lại rất thường gặp ở Zaroffcity, nằm trong tay sự cầm quyền chuyên chế của "Người Hướng Đạo Vĩ Đại" Zaroff và Bộ trưởng Nội vụ kiêm Tư pháp của hắn, Karaci, kẻ có đầu óc biến thái và lo sợ mọi thứ. Người kể chuyện chính, Una, bị bắt phải lấy Karaci để cứu tính mạng cha mình. Quá chán nản và đau đớn, cô bước ra khỏi sự bất động trây ì của mình để nhận thức về sai lầm đã phạm phải: "Đây là một nơi trao đổi những lừa gạt, bởi tôi đã nhét ngón tay vào trong cỗ máy của quy phục". Câu chuyện ngụ ngôn đen này, nằm bên ngoài thời gian, miêu tả thật chân xác những quá đà rất thực của quyền lực: sự thô thiển của những kẻ cầm quyền, những tài sản mù mờ về nguồn gốc, tội ác không bị trừng phạt, bầu không khí của đổ vấy cho nhau, chủ nghĩa cá nhân bị dập vùi. Chúng ta cứ tin rằng Linda Lê, người thừa nhận là mình quan sát nhiều hơn là tranh đấu, không tìm cách viết một tác phẩm đả kích. Thế nhưng một câu như câu "(Karaci) đã đánh bả chuột thành phố: chúng ta bị đồng hóa với những con vật chuyên gặm nhấm sinh sôi nảy nở vô chừng cần phải tận diệt" có một tiếng vọng gây bối rối tới thời của chúng ta. Đó là bởi từ ngữ và cách sử dụng chúng nằm ở trung tâm cuốn tiểu thuyết này. Una có "một sự nhất quán nội tâm nào đó" là nhờ ở từ ngữ, những từ trong các tác phẩm mà người anh trai lưu đày của cô viết ra, những từ của những người chống đối lẻn lút, "những người không tưởng" trong đó có X, người sẽ làm đảo lộn cuộc đời cô. Sử dụng một từ vựng giản dị, những cách nói thông thường thậm chí là cũ mòn, Linda Lê đề xuất: sự đồng phục hóa lời lẽ dẫn tới sự mất phẩm giá của suy tư, và cả nữa: điều cốt tử diễn ra trong trọng tải từ ngữ, sức mạnh phát ngôn của chúng, chứ không phải là trong tính chất độc đáo của các biện pháp tu từ.

Cuối cùng, chúng ta hãy dừng lại ở hai dẫn chiếu nhiều ý nghĩa: Zaroff, gợi nhớ tới bộ phim trong đó vị bá tước này tổ chức tại hòn đảo của mình những cuộc đi săn xa đích, con mồi là con người; Cronos, vị thần Hy Lạp ("tâm tính méo mó" theo Iliade) ăn thịt con mình để tránh bị truất ngôi. Một cái nhìn méo mó về gia đình, trái ngược với cái nhìn của Una, người sống nhờ vào tình yêu dành cho cha mình, cho người anh trai và cho một chàng trai đầy sức sống mà cô coi như một người thân. Cùng họ, Linda Lê biến chuyển câu chuyện tượng trưng này thành hiện thân của truyện kể, truyền cho huyền thoại của nó các tình cảm và sức sống.

Pascal Jourdana
(Le Matricule des anges numéro 116, 9/2010)


---------------------

nhiều lúc ngồi nghĩ lẩn thẩn, nếu như mọi chuyện có chút xíu thay đổi, thì giờ này mình đang ngồi uống cà phê viết những bài như bài này, để chúng nó dịch ra :d thôi tự an ủi là giờ này mình cũng đang uống cà phê há há

+ Paris ne finit jamais

9 comments:

  1. Nhanh nhỉ, vừa có tin cuốn này nhận giải Wepler, chả biết giải này tầm nào và của nước nào, bạn Nhị Linh phổ biến cho nhau biết với.
    @ "chút xíu" nằm ở đâu thế ;))

    ReplyDelete
  2. nằm ở một chỗ rất hiểm ác người ta hay gọi là nốt ruồi chị ui :)))

    giải thưởng gì thế, em cũng chả biết :d

    ReplyDelete
  3. Đang đọc "Lại chơi với lửa". Rất thích!

    ReplyDelete
  4. thì có ai cấm mình ngồi ở Hà Nội viết bài bằng tiếng Pháp đâu nào? hay máu hơn, viết bằng tiếng Việt rồi để "chúng nó" "tranh nhau" dịch sang tiếng Pháp (và tiếng Anh), rồi báo Tây "tranh nhau" đăng

    biết đâu lại được giải rút nữa :)

    ReplyDelete
  5. Hồng Ân của Chúa! sao dạo này Chúa tự quảng cáo kinh thế

    tôi cũng đang suy nghĩ rồi đây, tình hình là báo chí ở đây đăng không kịp nữa rồi, cơn lốc đang xoáy dữ :d

    ReplyDelete
  6. nghĩ lẩn thẩn làm gì, nếu cứ nghĩ lẩn thẩn thế thì lấy đâu ra ao sen trước mặt vườn đào sau lưng? :P (Z)

    ReplyDelete
  7. có từ Linda là virus Chúa nhảy vào ngay! sợ thật

    ReplyDelete
  8. Pascal Jourdana là tay nào? chắc là đang tủm tỉm khi biết có trự Việt nốc café suốt đêm dịch bài bốc đồng của gã

    ReplyDelete
  9. đoán mò ấm ớ vớ vỉn, ai bảo thế? tôi mất hai ngày hai đêm, mấy lít cà phê mới dịch xong đấy hehe

    ReplyDelete