Jul 6, 2020

Rousseau corr.

Khi Casanova đến gặp Voltaire (tại Thụy Sĩ) thì nhân vật thứ nhất 35 tuổi, nhân vật thứ hai đã 66. Ngoài cuộc tranh luận về Arioste (Casanova trách Voltaire từng dìm hàng Arioste trong một cuốn sách trước đó, Voltaire liền sửa sai ngay, nói rằng mình đã thay đổi ý kiến kể từ bấy, và lập tức đọc thuộc lòng rất nhiều đoạn thơ Arioste - nhưng sau đó, Voltaire, đúng với bản tính lừng danh của mình, đã trả thù bằng cách chê bôi "Merlin" tức là một nhà thơ Ý mà Casanova muốn giới thiệu cho Voltaire, cũng kể trước đấy "Merlin" đã làm ngây ngất ông thầy tiếng Pháp của mình tại Paris, tức là Crébillon danh tiếng), còn có chuyện: Casanova thấy trong phòng Voltaire có rất nhiều gói (tổng cộng chừng 100), hỏi thì Voltaire đáp: đấy là thư từ (correspondance) của mình.

Voltaire thuê riêng một người chỉ làm mỗi một việc là chép lại các bức thư mới viết xong, trước khi gửi chúng đi. Voltaire cho chép lại gần như mọi bức, nếu không phải tất cả thì cũng rất nhiều.

Voltaire cũng nói thêm, rằng mình đã hồi đáp tất tật chừng 50.000 bức thư (con số đúng đấy, không nhầm số 0 nào đâu). Voltaire sống lâu hơn cái tuổi 66 nhiều (tuy rằng cũng giống Rousseau, không đến năm 1789), cho nên ta có thể tưởng tượng trong kinh hãi xem trong đời Voltaire đã viết thư nhiều như thế nào.

Tức là, quay trở lại với chủ đề viết thư, nhưng không phải Voltaire nữa, mà Rousseau.

"Correspondance générale" của Rousseau: thêm một bộ sách gồm 20 tập nữa như bộ ởkia.


Riêng bộ này thì tôi lại không đủ lắm. Trên đây là tập (tome) 10, dưới đây là tập 2:


Nhiều hình ảnh, tranh dưới đây trông Rousseau như người chết đói:


Không chỉ có hình ảnh Rousseau, chẳng hạn dưới đây là Condillac (đấy, tôi đã định viết về 3 Con- oh sorry tức là Condillac-Condorcet-Constant mà mãi vẫn chưa):


Hình ảnh này thì lại cho thấy Rousseau béo tốt:





Từ tập 2 sang tập 3 có "bổ sung", tức là đầu tập 3 thì có phần bổ sung cho tập 2:


(cay nhất là tôi thiếu mất tập 1)

tome 11:


Nhìn thấy con dấu không?


Nhắc đến Casanova và truyền thống các bộ "Mémoires" (và dòng chữ "pour servir"), một bộ như thế của abbé de Choisy (thật ra tôi muốn có cái gì đó của một người rất không xa lạ với Casanova, là Choiseul, nhưng đâu phải cái gì muốn cũng được, đành chọn một nhân vật có cái tên hao hao):




(còn nữa)


NB1. hình như cũng nên làm cho Rousseau trở thành cả "một vệt" rồi; ít nhất thì cũng đã có không ít (xem các đường link ở dưới); dẫu cho tôi không thực sự quan tâm đến Rousseau, hay Voltaire - nói cho đúng, tôi ít quan tâm đến Voltaire và Rousseau hơn nhiều so với, nếu là ngay trước đó thì Montesquieu, đúng cùng thời thì Diderot; tất nhiên còn vài nhân vật khác nữa, chẳng hạn như d'Helvétius (nghĩ đến chuyện đã có người hứa tặng De l'esprit mà mãi không thấy đâu tôi lại muốn đập đầu vào tường)


NB2. đang sắp sửa thác lũ Chroniques về phố Bà Triệu, Hà Nội cũng như Khu rừng Boulogne, Paris




Rousseau vs Casanova
Rousseau vs Laclos
Rousseau: Rêveries
Rousseau ở Montmorency
Rousseau: Confessions
Tại sao Rousseau?
Bộc bạch

1 comment:

  1. hi «le remède dans le mal»

    may thật, đang nghĩ đến chuyện phải giải phẫu, thế khỏi mổ xẻ gì nữa, cứ để yên thanh kiếm của Rousseau trong người vậy.


    ReplyDelete