Feb 23, 2015

Thế Lữ

1934-1935 là khoảng thời gian làm nên tên tuổi một người sẽ còn nổi tiếng rất lâu dài trong nền văn chương Việt Nam: Thế Lữ.


Tập Mấy vần thơ này vẫn được coi là điểm mốc đầu tiên mạnh mẽ nhất của Thơ Mới (bản 1935 hiếm quá nên ở đây chỉ dùng tạm bản 1941 hehe). Còn Vàng và Máu xuất bản năm 1934 ở "Annam xuất bản cục" với lời tựa của Khái Hưng sau này không mấy danh giá.

Nhưng với thời gian :p giờ đây ta phải nhìn nhận lại: vị trí của Thế Lữ trong thơ như thế nào và vị trí của Thế Lữ trong văn xuôi như thế nào? Theo tôi, mọi thứ đã đảo ngược: thơ của Thế Lữ giờ đọc lại rất khó hiểu tại sao nó lại từng có thanh thế lớn đến vậy. Thơ của Thế Lữ là thơ gượng ép, nhạt nhẽo, chán ngắt.


Giở Mấy vần thơ ra là tha hồ nhặt những câu thơ ngô nghê không thể tả:

Tôi tiễn đưa anh đến tận thuyền
Để dài thêm hạn cuộc tình duyên;
Thuyền đi, tôi sẽ rời chân lại,
Tôi nhớ tình ta, anh vội quên.

Thuyền khách đi rồi, tôi vẫn cho
Lòng tôi theo lái tới phương mô?
Bâng khuâng trong cõi sầu vô hạn,
Không khóc, vì chưng mắt đã khô.

(Bến sông đưa khách)

hoặc:

Là những trò giả dối của người ta
Tôi ngược xuôi trên đường thế mịt mờ,
Giữa những đám chen chúc, dập dồn và náo động,
Vẫn như bước trên cánh đồng xa rộng:
Bấy nay thui thủi một mình.
Nhưng trong khi phấn đấu đua tranh,
Lòng nhân thế gian ngoan mà lòng tôi ngờ vực,
Trong những lúc giang hồ cay cực,
Vừng cây xanh bỗng réo rắt tiếng chim ca,
Khiến cho người non nước động hồn thơ...

(Lời mai mỉa)

hoặc nữa:

Cây im, sông lắng đợi Xuân về,
Trong lúc trần gian, dưới bóng the
Của buổi thanh bình, thong thả sống,
- Từ nơi thành thị tới đồng quê

(Đời thái bình)

Thật chẳng ra một cái gì cả, không chút ý vị, đúng kiểu thơ phường thơ xã hiện nay. Thế mà, Lê Ta Thế Lữ từng là một trong những người tích cực chê thơ Nguyễn Vỹ nhất, trong khi thơ của Thế Lữ đâu có hơn gì "Pho tượng đồng đen" nổi tiếng chán của Nguyễn Vỹ :p

Thế nhưng văn xuôi của Thế Lữ lại không hề thấp kém mặc dù nó luôn luôn chọn các thể "thấp". Văn xuôi mới hợp với con người Thế Lữ, cái nhìn quái dị của Thế Lữ, và sự nghiệp của Thế Lữ còn lại đến ngày hôm nay lại chính nhờ những thứ mà chắc bản thân Thế Lữ từng coi là vớ vẩn như Vàng và Máu chứ không phải "thơ ca cao quý".

Năm 1934 ấy, Tự Lực Văn đoàn vẫn còn sơ khai lắm:



Tranh minh họa cho Vàng và Máu của Trần Bình Lộc: quan châu Nga Lộc thẳng tiến núi Văn Dú:


11 comments:

  1. Hồi xưa mình thích truyện trinh thám Thế Lữ :)

    ReplyDelete
  2. Đọc truyện Những nét chữ xong còn bắt chước nói lái suốt :D

    Thơ Thế Lữ thì ấn tượng mỗi bạn "Gậm một khối căm hờn trong cũi sắt..." :)

    ReplyDelete
  3. truyện rùng rợn đầu tiên em đọc trong đời chính là Vàng và Máu đấy :p in trong Tuyển tập Thế Lữ bìa màu xanh trắng, của cái hội Hà Nam Ninh gì đó in hồi năm tám mấy

    ReplyDelete
  4. Con người ta không ai hoàn mỹ kể cả thiên tài đi nữa vẫn còn khiếm khuyết. Một nhà văn một nhà thơ một nhạc sĩ v v v nhiều khi chỉ cần một tác phẩm để đời theo tôi là quá đủ để đời sau chỉ cần nhắc đến tác phẩm là sẽ nhớ tới tên người đó đó là niềm vui của ngườ cầm bút tri ân với độc giả. Trong xã hội không hiếm gặp những con người như vậy
    Ở đây lại nhác đến.tiền nhân những người khai sinh dòng thơ mới buổi đầu chập chững của văn đàn Việt
    Nhìn nhận như vậy theo tôi hơi phiến diện không công bằng Thử tìm trên văn đàn Việt ngày nay tìm đâu ra những người như Thế Lữ Xuân Diệu. Nguyễn Bính Hàn mặc Tử. Đó là những tượng đài khó vượt qua
    Nhìn nhận lại tiền nhân nên nhìn bằng cảm xúc của cách đây 80 năm về trước thì sẽ khách quan hơn. Thanks

    ReplyDelete
    Replies
    1. thơ dở thì phải nói là thơ dở chứ

      tất nhiên Thế Lữ trong thơ không đứng đến mắt cá chân mấy người kia

      Delete
  5. Nhìn nhận về những tiền nhân như bạn nghĩ thì hơi khập khiễng. Tôi bảo thủ bạn còn bảo thủ hơn tôi nữa .Trên văn đàn Việt những người thành danh những người có tác phẩm sống trong lòng độc giả. Mỗi người có một phong cách riêng không ai giống ai bạn hãy đọc kỹ commnt của tôi trươc khi trả lời .Tôi đoán rằng từ trước đến giờ bạn sống trong sự tung hô của mọi người xung quanh bạn hôm nay bị một người lạ (Bật) bạn bị sốc. Comnt của bạn chứng minh cho điều đó
    Tập làm quen dần với những ý kiến phản biện

    ReplyDelete
    Replies
    1. Đọc hết 4 comments em cũng cười luôn :D

      Delete
    2. Bật lại bạn Nhị Linh phát, cấm cãi, nhớ phải tiếp thu ý kiến trài chiều này: Minh chẳng thuộc bài thơ của Thế Lữ nào, nhưng cái truyện bị sét đánh trono Vàng và máu thì ám ảnh đến tận bây giờ. Từ hồi đọc xong "Vàng và máu" trời mưa có sợ sấm sét là tớ sợ dúm dó. Viết khiến người đọc tởn đến già như thế là đỉnh nhỉ? He he he

      Delete