Quyển Nerval bỗng xuất hiện, thế là collection Nerval của tôi lại tăng thêm.
Và tôi sẽ viết về một người mà tôi không quen. Chỉ còn lại vài dấu vết.
(kết thúc
"Ngày hôm nay":
nốt, nốt - achever un aujourd'hui)
Không quen? Thật ra thì không phải, không hoàn toàn
cho nên, khi một chồng sách (một lô) mà tôi tình cờ gặp phải cho tôi thấy là chúng từng là sách của Phan Thế Hồng, tôi đã nhận lấy luôn (coi như là giữ hộ). Quyển Nerval trên đây thuộc vào số những quyển sách ấy. Chuyện xảy ra cách đây đã vài năm.
Nhưng không phải lúc nào tôi cũng như thế, tức là có cảm giác là tôi sẽ giữ hộ - một vài mảnh nào đó (mà trong hình dung của tôi, rất giống những mảnh tàu đắm: épaves d'un naufrage), tuy tôi từng nhiều lần rơi vào trường hợp tương tự: bỗng thấy ở trước mặt một đống sách (có lúc, rất nhiều, thực sự nhiều, có lúc chỉ dăm ba, khi lại chỉ độc nhất một - số đơn vị không nhiều ý nghĩa cho lắm). Cách đây (cũng) mấy năm tôi rơi vào (tôi rất hay rơi vào, rất có thể tôi chẳng làm gì khác, ngoài rơi vào) một chồng (to tướng) những quyển sách từng ở trong nhà Lê Đạt. Tôi vẫn lấy (sạch), nhưng không có cảm giác là mình làm cái việc kia (giữ hộ - ít nhất là một đoạn thời gian, trước khi lại xảy ra một naufrage, từ đó lại bắn đi các épave: ít có gì giúp ta hiểu về sự phù du - của mọi thứ - như vậy).
Lần đó (lần LĐ), sau khi giở vài quyển ra (mất chưa đầy ba mươi giây), nhận ra nguồn gốc của nó, thì tôi chẳng xem nữa. Tôi tỏ ra hờ hững, không mặn mà gì, coi như đó chỉ là một đống sách cũ. Cũng không khó để tỏ ra hờ hững, khi mà người ta hờ hững thật. Nhưng với những quyển sách của Phan Thế Hồng, thì khác: ít nhất là tôi được thong thả hơn nhiều, chứ không phải một cuộc mau mau chóng chóng trả tiền rồi cầm đi (trong lòng dẫu sao cũng có chút lo lắng, nhỡ người bán bất thần nhận ra manh mối nào đó, lấy ấy làm cái cớ để đẩy giá lên: rất phiền, etc.).
Cả Lê Đạt lẫn Phan Thế Hồng, tôi đều từng gặp một lần duy nhất (đều đã rất lâu:
du plus loin de l'oubli,
Stefan George); chắc hẳn điều đó - tức là từng gặp, cho dù chỉ một lần duy nhất, hoặc cũng có thể chính vì như thế - giải thích cho việc về sau tôi
sẽ bắt gặp những
épave.
Gặp? nhưng cũng - lại
không hẳn. Nói đúng hơn, tôi từng nhìn thấy Phan Thế Hồng một lần. Phan Thế Hồng ngồi trên một cái đi văng; trong phòng có đông người, nhưng thấy ngay, Phan Thế Hồng
không liên quan, cả một rào chắn, hoặc cũng có thể là hào sâu, ngăn cách với xung quanh.
Cái đó được tạo nên từ khói, rất nhiều khói, bốc lên từ những điếu thuốc lá không ngừng cháy, nhưng nhất là từ một dáng điệu khắc khổ, nếu không muốn nói là sự khổ hạnh, của một người mà chỉ cần nhìn thoáng qua ta đã có thể chắc chắn, là tuy vẫn còn ở đây, nhưng thật ra đã xa lắm rồi. Một hiện diện vắng mặt, tuy vẫn ở trong một
acte de la présence (
Paul Claudel) nhưng thể động của hiện diện ấy đang mờ dần, loãng dần đi, quá trình không thể đảo ngược. Hồi ấy, tôi còn chưa tròn hai mươi tuổi, lẽ dĩ nhiên tôi không dám lại gần một người (một hình ảnh) như thế.
làm sao để có những rơi vào như anh?
ReplyDelete