Jun 15, 2024

Không chỉ James

sau khi "Chỉ James", đến "Không chỉ J"


Joseph Conrad


Đúng (tôi đang nói chuyện với các comment), có lẽ "Đại phong" thì không tốt lắm: đấy mới chỉ là lựa chọn ban đầu, chưa được suy nghĩ gì mấy.

Với Joseph Conrad, truyện ngắn (novella và short story, có thể gọi chung là "tale") để bắt đầu rồi sau đó nối sang tiểu thuyết thì tốt hơn nhiều: đấy là một người viết truyện ngắn, tuyệt đại đa số tiểu thuyết ban đầu là truyện ngắn rồi lỡ trở thành tiểu thuyết, sau đó. Tuy đúng là Joseph Conrad bắt đầu bằng tiểu thuyết (Almayer) nhưng rất nhanh chóng truyện ngắn mới là chính, với một số cú trượt chân vào tiểu thuyết. Điều này (Joseph Conrad là tác giả truyện ngắn thì nhiều hơn so với là tác giả tiểu thuyết) sẽ còn được trở lại sau.


Nhắc đến Henry James khi bắt đầu Joseph Conrad là không hề vu vơ: đó thậm chí còn từng là hai người hàng xóm.

Mối quan hệ hàng xóm có nhiều (và quan trọng) hơn so với người ta có thể tưởng tượng. Chẳng hạn, như đã nói, Melville từng có lúc là hàng xóm của Hawthorne.

Hay chính James, trong một quãng thời gian, sống cùng phố với Robert Browning.

James và JC là hàng xóm với nhau tại Kent. Chuyện này liên quan đến một nhân vật: chính là Ford Madox Ford. Rồi - nhưng ở một mức độ khác - lại liên quan đến cả Stephen Crane, nhân vật yểu mệnh.


Nhân tiện, tuy đúng là đang nhấn mạnh vào truyện ngắn, nhưng hoàn toàn có thể đồng thời bắt đầu luôn các tiểu thuyết của Joseph Conrad.

Tôi thấy Lord Jim là khởi đầu rất tốt.

Có ai muốn nhận dịch Lord Jim không? Đây là một trong những tiểu thuyết có mở đầu hay nhất (vì khiêu khích, vì gây tò mò, vì táng thẳng một cú cực mạnh vào độc giả) của lịch sử văn chương. Để xem có ai chỉ cần incipit ấy đã muốn nhảy ngay xuống nước không. NB. đây là nước biển.

Đoạn đầu đó như sau:

"He was an inch, perhaps two, under six feet, powerfully built, and he advanced straight at you with a slight stoop of the shoulders, head forward, and a fixed from-under stare which made you think of a charging bull."

Nhân vật chính xuất hiện như vậy: đó là một cò mi, nhưng là cò mi trên biển, các con tàu, các bến cảng. Giống ở nhiều text khác của Joseph Conrad, biển ở đây là vùng không xa chúng ta, quanh quanh khu vực của chúng ta; không ít truyện của JC xuất hiện "Saigon".


Chính ở Lord Jim, đoạn về captain Brierly, còn có thêm Hải Phòng.


10 comments:

  1. nên giữ "typhoon", cảm giác như "cồ-quẹt"

    ReplyDelete
  2. typhoon chưa chắc là đại phong, đó chỉ là một giả thuyết

    ReplyDelete
  3. còn Joseph Conrad dài thì sẽ như thế nào

    ReplyDelete
  4. étymologiquement, chưa xác định được nó là "đại phong" hay "đài phong", mà cũng có thể là grec hoặc arabe. nhưng nhìn từ độ rộng hẹp của nghĩa, "đại phong" rộng: mọi cơn gió lớn, còn "typhoon/typhon" lại hẹp: loại gió chỉ có ở Pacifique thôi (có liên quan đấy, bối cảnh truyện ở Pacifique). tương tự, "gió Lào" không chỉ mọi loại gió ở Lào, "gió bấc" không chỉ mọi loại gió thổi từ hướng bắc.

    ReplyDelete
    Replies
    1. đương nhiên, nghĩa của từ đâu chỉ ở etymology, nó chỉ là xuất phát điểm thôi

      Delete
    2. còn giữ kiểu nghĩ dễ dãi đó thì các bác sang chỗ khác mà bình với chả luận, ở đây NL chủ trương trả mọi thứ về nghĩa gốc và âm gốc, "tự vị" chẳng hạn. phải hiểu khôi phục cái gốc của typhoon là cái NL hướng tới, việc nó biến ra thế nào là vụn vặt, không đáng quan tâm.

      Delete
  5. không, tôi không đặc biệt chủ trương một cái gì đó, cái mà tôi muốn là vài từ cho thấy "đúng là Joseph Conrad"

    từ hôm qua đến giờ vẫn chưa thấy có ai nhận dịch (tức là nhảy thẳng vào) Lord Jim

    ReplyDelete
    Replies
    1. tôi cũng không cảm thấy "đại phong" có thể cho thấy được

      Delete
  6. NL có bao giờ bị tác động bởi comments?

    ReplyDelete