sau khi đã n thì đến n+1 (tất nhiên):
May 31, 2023
May 30, 2023
Schiller for real
for real, và cũng một mình, tức là không như thế nữa; vậy là đã sờ được vào ét-xê-ha trọng yếu
Dần dần thì tôi nhận ra được một điều: Schiller (và Schelling: thêm một Sch) là nhân vật thực sự khó chạm vào - giống như là, giống như là (); giống như là một tia nắng đúng vào lúc sắp tắt: một tia nắng vào khoảnh khắc tắt đi sẽ nói ra một điều bí mật.
May 29, 2023
Sganarelle
[khi người nói về Bruno Schulz là Witold Gombrowicz, thì chính việc không tìm cách ca ngợi Schulz của Gombrowicz lại khiến ta thấy được Schulz; trong đường link vừa xong tôi cũng định nói đến điều mà Gombrowicz nói: sự khổ dâm: không phải ngẫu nhiên khi Sacher-Masoch là nhân vật thuộc về phía ấy; Cioran cũng làm điều tương tự khi nói đến tính cách không ai chịu nổi của Paul Celan, trong Cahiers, và đấy là ngay sau thời điểm Paul Celan tự sát; nhắc đến Cioran ở đây không hề ngẫu nhiên, vì Gombrowicz đã chiến đấu với cả Cioran lẫn Milosz, và với chính Nhật ký, trong giai đoạn Kultura; còn Kundera thì ca ngợi cả Gombrowicz lẫn Cioran; cái chính là không được rơi vào trò thương vay]
Khi thấy cần quay trở lại với Romain Gary, lần này, tôi nghĩ đến chuyện có thể đi sâu xuống, xem đấy thực sự là ai; dẫu ở trường hợp Romain Gary, điều này ngay lập tức mang dáng dấp của ảo tưởng.
May 28, 2023
May 27, 2023
Marx
tiếp tục "Tây ở Hà Nội"; còn giấy lộn thì đã đến kỳ tư (tức kỳ thư)
Vì Marx là tác giả của các quyển sách rất to, có cảm giác về Marx cũng không kém đồ sộ:
May 24, 2023
May 23, 2023
May 22, 2023
Hàu
đã đến được Francis Ponge, bậc thầy (tôi rất muốn nói thêm: "bí mật", giống khi George Steiner nói đến Ludwig Hohl, trong văn chương Đức; nhưng xét cho cùng Ponge không hẳn bí mật, cho dù cũng không thể nói đấy không phải là một nhân vật hết sức kín đáo, với một danh tiếng về thơ chẳng mấy rộng rãi: một nhà thơ cho happy - very - few) của văn chương Pháp (chẳng hạn, có thể nhìn vào mối quan hệ Ponge-Barthes)
(Ponge)
May 21, 2023
Đủ đau đớn
chủ đề của hôm nay là Romain Gary
(tiếp tục Marc-Aurèle, Italo Calvino, TơHN và Hai mươi năm)
[một số điều đã cũ] Có hai nhân vật phi công trong chiến tranh là nhà văn nổi tiếng, Antoine de Saint-Exupéry và Romain Gary (Kacew); nhà văn lớn trong số đó là Romain Gary. Georges Perros từng viết một điều rất chuẩn xác: Le Petit Prince không hề tệ, Saint-Exupéry cũng là một người rất sympathique, nhưng không hiểu tại sao không thể ngửi được bất kỳ ai mê Le Petit Prince. Điều này tôi thấy rất đúng; cũng tương tự, nếu nhìn vào những người mê Hermann Hesse, đặc biệt Narciss und Goldmund. Vẫn điều đó có thể áp dụng vào (ở một số phần nhất định) cho Alexis Zorba, Albert Camus, etc.
May 19, 2023
Tây ở Hà Nội
"Bốp" - một giai Tây đi xe máy ở con đường nhỏ thụt xuống so với mặt đường chính, ở gần Hồ Tây, đâm phải một người từ trên đi xuống, tại một ngã tư tương đối hiểm hóc.
đấy là vì, đấy là vì
Tôi nghĩ đến những con ngựa của người Ả rập: đối với người Ả rập, lũ ngựa lúc nào cũng ở sát sạt, nếu không phải là dưới đít thì cũng ngay bên cạnh, trong tầm mắt và trong tầm tay.
Xe máy đối với người Hà Nội cũng không (mấy) khác: xe máy đối với người Hà Nội thì cũng hơi tương tự ngựa đối với người Ả rập. Họ (tức là cả hai bên) có thể làm được rất nhiều điều với chúng (con ngựa, cái xe máy).
Điều đó cần rất nhiều thời gian.
May 18, 2023
May 17, 2023
Viết cho chính mình
sau viết ấy thì, "viết cho chính mình"
Trong câu chuyện của viết cho riêng mình này, một hoàng đế La Mã, tức là người của thế giới ấy, có vị trí lớn: Marc-Aurèle (từng nhắc đến, qua). Nếu Augustin viết tự thú, tức là cũng rất riêng, cho người khác đọc, thì Marc-Aurèle thực sự chỉ viết cho một mình mình. Cioran nói, hết sức có ý nghĩa khi ở thế giới Hy Lạp-La Mã hai triết gia lớn nhất thì một là hoàng đế, một là nô lệ (tức là thầy của hoàng đế, Épictète). Tuy là hoàng đế La Mã nhưng những gì viết cho riêng mình, Marc-Aurèle viết bằng tiếng Hy Lạp.
(tiếp tục hai post gần nhất - đang định)
May 16, 2023
Calvino, letters
trở lại với những bức thư
(một số người viết thư - thậm chí, viết vô cùng nhiều thư - là một chuyện dễ hiểu, nếu không muốn nói là đương nhiên; nhưng một số người khác, khi thấy là họ cũng viết thư, ta sẽ cảm thấy hơi hốt hoảng: họ cũng có viết thư?)
May 14, 2023
từ B tới C
sau từ B tới B thì đến "từ B tới C": cuối cùng thì cũng ra khỏi - việc không hề, không hề dễ
May 13, 2023
Iris
khi (bỗng) thấy là tôi đã quá nhiều nhà văn nữ (the last ones), thì tôi (bèn) tiếp luôn - đằng nào cũng thế (vả lại, đằng nào thì cũng không thoát được - một thời, văn chương sống được nhờ độc giả nữ, giờ thì văn chương sống được vừa nhờ vào độc giả nữ lại vừa nhờ vào các nữ tác giả; ngay Goethe đã biết phụ nữ đọc sách thì chỉ quan tâm xem có nhân vật nào trong đó hấp dẫn mình không, còn bản thân cuốn sách thì chẳng hề lý gì đến):
Vì Iris Murdoch từng được dịch (một số) trong tiếng Việt, nên tất nhiên tôi cũng có biết loáng thoáng. Nhưng chỉ loáng thoáng mà không hơn.
Cho đến ngày Under the Net lọt vào tay tôi:
May 12, 2023
May 11, 2023
May 9, 2023
In lại
May 8, 2023
May 7, 2023
Bruno Schulz, luôn
May 4, 2023
eight
để có một ngay trước (ngay trước 8 thì tất nhiên là 7) - đúng ra, hay đúng hơn, cần phải nói, ở đây, "Tám chứ không phải Mười"
(đã hoàn toàn xong "sách mới n"
cũng tiếp tục: một người MP, GS kể, 20 năm và Autobahn)
May 3, 2023
autob
kể từ khi cái từ "autobiography" hiện ra, tôi thấy cần một liều lượng nhất định:
May 2, 2023
May 1, 2023
Sách mới lần thứ n
Apr 28, 2023
Gertrude Stein kể
sau ấy thì đến đây
Gertrude Stein kể vô vàn chuyện. Gertrude Stein thích kể chuyện đến mức làm như để cho Alice Toklas viết autobiography nhưng "autobiography of Alice Toklas" lại là do Gertrude Stein viết, và chủ yếu viết về Gertrude Stein. Có cả một phân công lao động rất rõ: các thiên tài (rất nhiều thiên tài - Gertrude Stein cũng là một thiên tài, theo nhận định của chính Gertrude Stein) đến nhà chơi thì nói chuyện với Gertrude Stein, còn vợ của các thiên tài thì nói chuyện với Alice Toklas, chẳng hạn Fernande, vợ Picasso.
Apr 27, 2023
(một người) Maurice Pinguet
Apr 26, 2023
nào nào
như vậy tức là, double lên
(tiếp tục "KM" - chắc là gần xong, có vẻ)
Hai nhân vật nữa, hơi khác so với hai nhân vật ngay trước:
Apr 24, 2023
Apr 21, 2023
Nhà
vừa nói đến José Corti thì đã Corti ngay:
(vừa mới có đấy)
tiếp tục "Kierkegaard về Andersen" (đã thốc lên một nhát)
Apr 20, 2023
Apr 19, 2023
Mặt khác
Apr 12, 2023
Apr 11, 2023
Đỡ đờ đẫn
Apr 7, 2023
Contemplation
"Địa chất về tâm hồn con người là một khoa học riêng."
(Ernst Jünger)
Ernst Jünger có cuộc đời rất dài: tổng cộng 103 năm - chỉ riêng con số cũng đã khiến cả đến Goethe hẳn phải thấy sợ. Và, thêm nữa, như thể con người ấy được làm từ một vật chất không bị băng hoại.
Apr 4, 2023
Apr 1, 2023
Mar 31, 2023
don't cry for
Nối (lâu lâu quay lại cái ấy, nối) Brasil với Argentina: Braxin; điều này làm tôi nhớ đến một cuộc chiến tranh, gọi là "Chiến tranh Paraguay", khi liên quân Brazil, Argentina và Uruguay đánh Paraguay.
Bỗng nhìn thấy quyển sách này:
Mar 30, 2023
Mar 29, 2023
Insomnia là một chuyến đi xa
tiếp tục Maupassant
Đụng đến đây thì tất nhiên là tôi đang lấn vào địa hạt của nhân vật ấy: một trong những người đi rất xa vào đó. Nhưng tôi cũng nhớ đến một cuộc mất ngủ đặc biệt dài: Vatel ở chỗ Condé (tức là prince chứ không phải quán cà phê) khi vua (Louis X-mấy?) sắp đến thì không ngủ được mười hai đêm liền. Vì lo lắng sẽ phải nấu gì (cho ngon) mà người ta có thể rơi vào tình trạng bi thảm như thế. Thậm chí, rốt cuộc Vatel còn tự sát: Vatel ở Chantilly vô cùng nổi tiếng, con người tuẫn đạo vì sự nghiệp nấu bếp.
tức là, đi đi
Mar 27, 2023
Kierkegaard về Andersen
cú quay trở lại Kierkegaard gần đây (một giật ngược lại) dẫn tới (nhưng tại sao lại không?) cái này: đã nói đến một lần
(tiếp tục "Maupassant trong tiểu thuyết")
Mar 26, 2023
Molière-Racine
cũng cần gia cố cho cái đó (à propos, à propos)
Trio làm nên một phần không nhỏ cho XVII, Corneille-Molière-Racine, quá dễ thấy là làm thành một cặp phải là Corneille và Racine (sự cạnh tranh có lúc diễn ra sát sạt, jouer serré tận đến mức cả hai cùng viết kịch về cùng một chủ đề vào cùng một thời điểm: cú ấy khiến Racine viết Bérénice, vở kịch đỉnh cao, có lẽ là cái duy nhất ngang hàng được với Phèdre); à la limite, có thể đặt ra vấn đề Corneille-Molière, nhưng Molière và Racine?
Mar 24, 2023
Maupassant trong tiểu thuyết
Thật không ngờ, đã đi được khá xa trong địa hạt Maupassant. Mới chỉ cách đây ít lâu thôi, tôi sẽ hoàn toàn không tin nếu ai đó nói tôi sẽ đi vào đó. Và cái ấy, đã thút được một phát. (những gì liên quan đến Maupassant, xem các đường link ở dưới)
(cũng tiếp tục "Đỡ đắn đo", "Ra khỏi đêm" và "Hy tuyệt")
Truyện ngắn của Maupassant thì giống tranh pastel hay aquarelle, tiểu thuyết của Maupassant thì giống tranh huile; hoặc cũng có thể, truyện ngắn Maupassant: ảnh màu, còn tiểu thuyết Maupassant: ảnh đen trắng. Đúng hơn nữa, tiểu thuyết của Maupassant giống nhất với Aiguille creuse, tại Étretat yêu quý của lui. (google, nếu muốn xem)
Mar 23, 2023
Đỡ đắn đo
(đã xong hoàn toàn cái đấy; còn cái kia thì - chắc - cũng sắp)
Ơn Trời, tôi đã có thể sống như một enigma.
(Kierkegaard, đại ý)
Đắn đo là chuyện (đặc trưng, rất đặc trưng) của một thứ: ý thức. Vì có ý thức cho nên chúng ta (mới) đắn đo (nhiều đến thế). Cần phải - nếu đã vậy - nhìn vào ông hoàng của ý thức, ít nhất thì cũng là người muốn tiến hành một việc: làm ra một khoa học về ý thức.
Mar 22, 2023
con thỏ
có người (mặt) trông giống con thỏ - tất nhiên ta nghĩ đến răng; có người giống con mèo, lại có người twilight cú mèo
tức là tiếp tục, luôn
nhưng, trước hết:
Mar 21, 2023
đọc sự xem
Ta hay xem sự đọc (ít nhất là, nhiều hơn) chứ không phải đọc sự xem: xem được coi là một việc đỡ nhức nhối hơn so với đọc, cho dù đọc cũng vẫn chính là xem.
(chẳng hạn, xem; nhưng phải đấy thì mới thực sự liên quan đến chủ đề - ở trong đó cũng nói đến chính xác bộ phim La Maman et la Putain dưới đây)
(tiếp tục về các tờ tạp chí: tờ tạp chí thứ nhất và tờ tạp chí thứ hai)
Mar 20, 2023
Trước khi hết tháng Hai thứ nhất
Trước khi tháng Hai (thứ nhất) kết thúc,
Tháng Hai thứ nhất còn chưa kịp hết, thì đã
Vẫn còn đang là tháng Hai thứ nhất, chưa sang đến tháng Hai thứ hai, trời còn chưa kịp tối, hay nói đúng hơn, trời còn chưa kịp sáng (sao chưa sáng trời, etc.), như thể chưa trở tay kịp, thậm chí chưa kịp mở mắt (hoặc nhắm mắt), thì cái đó đã đến. Nó đã xảy ra,
Mar 18, 2023
Mar 17, 2023
Cửa Việt
nhưng, trước hết (follow đi)
vậy là (lâu lắm rồi), quay trở lại lsbcvn: đấy là sau khi đã đi một đường vòng, qua đấy, cũng như qua thêm một cái khác nữa, cũng tiếp tục về tờ tạp chí ấy (chuẩn bị)
(tiếp tục bài về To Be a Man - chuẩn bị)
Mar 16, 2023
To Be a Man
như vậy, là liên tiếp ba nhà văn phụ nữ: người thứ nhất, người thứ hai
nhưng, trước hết
(tiếp tục đúng nhưng lại sai, cũng tiếp tục một bài đã từ lâu; cũng cần - sắp sửa - tiếp tục một bài khác)
"March came in like a lion and went out like a lamb"
(Nicole Krauss, as well as the popular saying)
Mar 15, 2023
Mar 14, 2023
kịch liệc
một người từng bảo tôi, thế nào về sau này tôi cũng sẽ được dựng tượng, và là vì nhìn ra được lũ muỗi nghĩa là như thế nào
vốn dĩ tôi chẳng thích gì trò dựng tượng (và đúng thật là như thế, chứ không phải nói đãi bôi), nhưng phải công nhận là lũ muỗi gớm ghiếc thật
Mar 12, 2023
Gogol
tiếp tục Clarice Lispector
Như vừa xong, ấy là một first time ever: Laurence Sterne (finally)
Nhưng các lần đầu tiên nhất không che mờ đi được sự thể là những gì đã có nhưng không đầy đủ rất cần được bổ khuyết. Ở đây là Gogol.
Tôi muốn tìm người dịch những câu chuyện của Gogol có trong tập sách này:
Mar 10, 2023
Mar 9, 2023
Mar 7, 2023
Mar 6, 2023
Hôtel Casanova
(đã xong "Europe", cũng tiếp tục "thời chúng ta (9)", "Nguyễn Văn Vĩnh là" và "Thomas Bernhard ở Việt Nam")
vì đây cũng là một bản dịch, nên cũng tiếp tục bản dịch ngay trước, và đây cũng là để bổ sung cho đó
Mar 5, 2023
Mar 4, 2023
[tiện bút] đúng
tiếp tục THB
Từ bàn bên cạnh vẳng sang vài mảnh đối thoại:
- Em cũng thấy ngạc nhiên vì đến lúc này mà anh vẫn chưa rủ em về nhà đấy.
Cũng đã đến lúc cần viết tiếp cái chuyện ấy.
Mar 1, 2023
Feb 27, 2023
làm cho trống, để cho đến
"il n'est point de pays plus magnifique que le cerveau d'un grand écrivain"
(Maupassant, à propos de Balzac)
Feb 24, 2023
Bang
Bang nhưng không Big Bang (chị Bích vợ anh Bang: chỉ người Anh mới có thể nghĩ ra chuyện Big Bang lại là đồng hồ chỉ giờ), mà là Herman Bang:
Feb 23, 2023
nát một nhát
(các Maupassant đang được tiếp tục)
"l'écriture est une insomnie"
(Michel Schneider, Voleurs de mots)
Khi nghĩ đến việc tại sao người ta thích Camel, tôi bỗng nhận ra, đó là anagramme của một từ: Calme. Ai cũng thích: Still, Calm, Stille, Ruhe.
Feb 21, 2023
Gil-Blas
Feb 20, 2023
mọc lên
tiếp tục "Hudson", "Hy tuyệt" và "Ra khỏi đêm"
cũng tiếp tục "Nguyễn Văn Vĩnh là", "thời chúng ta (9)", "Thomas Bernhard ở Việt Nam" và "Hai mươi năm dịch thuật"
Cuộc gặp đầu tiên giữa Flaubert và Maupassant: đối với Flaubert, sự xuất hiện của Maupassant trước mặt giống một hiện hình - như khi F. trông thấy Mme Arnoux lần đầu. Đấy là dẫu cho mẹ của Flaubert và bà của Maupassant là bạn (bà của Flaubert thì là bạn hồi nhỏ của một nhân vật lẫy lừng: Charlotte Corday).
Feb 19, 2023
Feb 16, 2023
Ở lại đó, Maupassant
tiếp tục Maupassant
(cũng tiếp tục một nhà văn Normandie khác - cũng Normandie, như Maupassant)
Giờ đây (cái "giờ đây" này rất quan trọng), nếu muốn nhìn vào một văn chương như văn chương Maupassant, cần phải động đến một số khía cạnh, trong đó có sự phản chiếu lẫn nhau (điều kiện để tạo ra sự nhiều tầng, nhiều lớp). Giống trong âm nhạc, có các thème, các motif. Ở Maupassant, điều này được thể hiện ở những truyện ngắn: nhiều truyện chung chủ đề, một số truyện có nhiều version, etc. Nhưng cần nới rộng ra một chút.
Feb 14, 2023
Maupassant đi
(đã xong post ngay trước)
Maupassant tạo ra trường hợp gay cấn của ở Việt Nam: đấy mới là nhân vật khó biết nhất, bởi vì quá dễ biết.
Từng có lần, vì không thể chịu nổi chuyện không thể biết nổi, tôi đã bảo một người - hoặc cũng có thể vài người - kiểm kê Maupassant ở Việt Nam. Kết quả (cả một khối) vô cùng đồ sộ. Và nhất là, quá khủng khiếp, thêm nữa, không thể thực sự biết cho hết được. Maupassant đã hiện diện ở đây từ mãi thời mà người ta gọi là Tiền chiến.
Feb 10, 2023
Buiza says
(tiếp tục "Truyện con quỷ": đã bắt đầu đi sâu được vào đó, mỗi lúc một đậm thêm; cũng tiếp tục "Ainsi disait Berganza")
(vì cùng chủ đề, cho nên cũng cần phải tiếp tục mấy thứ, trong đó, nhất là: "D in twenty years" và "Anh ấy ở đâu", cũng như "Sống như ông")
Feb 9, 2023
Nó nói
như vậy là, tiếp tục cái chuyện đó
(tiếp tục Câu chuyện của Machiavel, và nữa - có vẻ hơi nhiều: tiếp tục
cùng lúc đó, vẫn đang tiếp tục nhiều thứ khác, nhưng không thông báo - vì mỏi tay; chẳng hạn: một, hai, ba; còn nữa nhưng còn chưa nhớ ra)
Cuối cùng thì, nó nói những gì?
Feb 8, 2023
Ra khỏi đêm
quay trở lại với một nhân vật mới chỉ thoáng qua
Một nhà văn nữ chỉ thực sự quan trọng (với chúng ta) nếu người đó nói những gì mà chỉ phụ nữ mới thấy, mới biết và mới nói (ra) được. Nếu không phải là như vậy, thì ích gì? Đấy là còn chưa nói, nhiều (thậm chí rất nhiều) nhà văn nữ, chính bởi quá cố như thế này và như thế kia, đã trở thành không gì khác ngoài các thể loại quái thai ngâm giấm. Đó cũng chính là chủ đề của ở đó.
Feb 7, 2023
Feb 3, 2023
Bí mật
Các từ (những từ) ở đó là để chúng ta nói ra cái gì đó. Như vậy thì rất khó: nói một cái gì đó là một việc rất, rất khó. Phần lớn thời gian, chẳng làm được gì khác ngoài ấp úng (và lúng búng). Các cuộc tụ bạ: chỗ cho những liến thoắng trong lắp bắp.
Nhưng chuyện vẫn còn có thể khó hơn được nữa: rất có thể các từ có ở đó là để không nói ra bí mật, nếu quả thật là có bí mật. ("nói ra" hay "viết ra", ta thấy ngay là chúng rất đúng; hoàn toàn khác với, chẳng hạn, "viết xuống")
Feb 2, 2023
Feb 1, 2023
Hy tuyệt
"Có phải tôi thực sự tồn tại
Và đúng là cái chết sẽ tới?"
(hai câu thơ của Mandelstam được tù nhân viết trên bức tường một trại ở Liên Xô)
Jan 27, 2023
Quyền
(tiếp tục "Nguyễn Văn Vĩnh", "Hai Mươi Năm" và "Vũ Đình Liên")
Quyền có thể coi là một cái gì đối xứng, với Phenomenologie, ở Hegel. Chính xác là "ở Hegel", chứ không phải trong hệ thống của Hegel.
Jan 19, 2023
Jan 14, 2023
Henry=Irony
(tiếp tục "Debord d'abord", "Nguyễn Văn Vĩnh là", "thời chúng ta (9)", "Mùa đông Baudelaire"; cũng sẽ tiếp tục luôn vài cái nữa, nhưng hiện tại đang mỏi tay quá: cụ thể là sẽ tiếp tục "Thomas Bernhard ở Việt Nam", "Tiểu thuyết triết học" và "Những câu chuyện (nữa)"; à suýt quên, cả "Hai mươi năm dịch thuật" nữa)
Để bắt đầu với Henry James, không gì bằng (nếu muốn gây chú ý, đây chính là nguyên tắc, hết sức đơn giản) nhắc đến Henry James cùng người anh trai lừng danh William James. Cộng thêm những cái tên lớn (tức là to).