Xung quanh Salammbô

Cuốn tiểu thuyết thứ hai của Flaubert, Salammbô, không gây nhiều sóng gió như Madame Bovary, những sóng gió khiến Flaubert thậm chí còn phải ra tòa. Salammbô lại còn là một thành công thương mại rất lớn. Sau đó thì các cuốn tiểu thuyết còn lại, L'Éducation sentimentale, La Tentation de saint Antoine và Buvard et Pécuchet, đương nhiên được coi là tác phẩm của một nhà văn lớn.

Không gây rất nhiều sóng gió cho Flaubert, nhưng Salammbô cũng không yên bình.

Sự không yên bình ấy nằm ở phương diện phê bình.

Salammbô của Flaubert chịu hai luồng phê bình lớn: phê bình văn học (dưới ngòi bút của nhà phê bình lớn nhất thời đó, Sainte-Beuve), và phê bình từ khía cạnh kiến thức lịch sử và khảo cổ học (lần này là từ Guillaume Froehner). Ở cả hai lần, Flaubert đều có trả lời.

Ở đây có nội dung hai cuộc tranh luận ấy. Tôi sẽ tóm tắt chi tiết sau.

Với tính chất vô cùng exotic của mình, Salammbô có nhiều ấn bản minh họa. Dưới đây là hình minh họa rút từ hai ấn bản thời thập niên 20 của thế kỷ XX:

(những con sư tử bị đóng đinh thập tự trên đường đám lính Lê dương đi từ Carthage đến Sicca)

(nàng Salammbô xuất hiện trong bữa tiệc của lính Lê dương trong khu vườn của Hamilcar, Carthage)