Ta đã thấy - xem ở "tiếp Mann" - Thomas Mann nói gì về Robert Musil.
Thế còn, Musil nói gì (nghĩ gì thì đúng hơn) về Mann (trông cứ như thể Musil tương tên Mann lên ngay nhan đề cuốn tiểu thuyết - mãi mà không hết được - của mình)? Để tôi tìm lại cái đó (trong Nhật ký của Musil)
đây rồi (lần hiếm hoi tìm được cái muốn tìm đấy):
"Trong cuộc đời, mọi điều đều có thể xảy ra; quan trọng là phải hiểu nghĩa của chúng. Nếu người ta diễn giải những cái đó bằng cách viện tới các ý niệm cùng các định kiến thông thường, làm cho chúng trở nên tinh xảo hơn một chút, như Thomas Mann, thì người ta trở thành bậc thầy, triết gia, v.v... và v.v... Tôi ở rất xa chỗ chối bỏ sự an toàn to lớn, sự cân bằng to lớn, v.v..., mà cách thức ấy mang lại."
Musil nhỏ:
"Văn chương không phải chỉ là sự miêu tả, mà điều tiên quyết hơn cả, sự diễn giải cuộc đời." (Musil, Nhật ký).
Và, sự diễn giải mà M không ngừng nhấn mạnh ấy,
No comments:
Post a Comment