độ

"Về biểu đạt": tôi nhấc (hoặc cũng có thể, tách) từ đó ra một nội dung - vì đây là một nội dung rất phong phú, quá mức phong phú. Lẽ ra nó nằm trong "Về biểu đạt" nhưng giờ thì nó trở thành một phần độc lập - nhưng cũng đã tiếp tục post ấy.

(tiếp tục "Hoffmann & Cervantes"; "Bản dịch mới"; "đâu đó" và "Câu chuyện của sưu tầm (6) Balzac")

Độ là gì? tức là mức, độ - lại thêm một lần nữa, tiếng Việt tóm được cả hai, cho vào một từ duy nhất ("mức độ"): một ví dụ khác đã thấy gần đây: run & sợ - đó là cái gì?

Chính Kant là người đã định nghĩa nó, một cách không thể rõ ràng hơn: độ là độ lớn (ta sẽ gọi là "sự lớn" cho đỡ nhầm lẫn), nhưng sự lớn này có thuộc tính đặc biệt: nó không extensif mà intensif. Trong không gian, thì có extension, nhưng khi không phải ex- mà in-, thì ở đâu? vẫn trong không gian, nhưng

Định nghĩa của Kant không chỉ rõ ràng mà rất đầy đủ (quá đầy đủ), cho nên chỉ có thể nói thêm: độ lớn (sự lớn) là cái mà ta (nhìn) thấy, thậm chí, cái duy nhất mà ta (nhìn) thấy, nhưng nghịch lý là, sự lớn lên, tức là tăng trưởng, tức là làm cho có được độ lớn (sự lớn) thì lại không bao giờ thấy được. Chỉ có thể thấy cái đó, mà không thể thấy cái trở thành đó.

(những từ nho nhỏ - một chẳng hạn)