Mar 9, 2024

Bloc-notes


note, notes, nốt: với các "Bloc-notes", vậy là cùng một lúc, hai nhân vật viết báo chính trị đồ sộ nhất suốt mấy chục năm ở Pháp (nhân vật thứ hai: cũng đang viết tiếp; tiếp tục một số, như, và rồi)



Sau không ít thời gian, kể từ đó, tôi mới lại Mauriac.

Bloc-notes: tức là một hình thức. Điều mà tôi không ngờ là cuối cùng tôi lại lục ra được mấy volume này, mà tôi tưởng đã biến mất không tăm hơi. Nhưng rất kỳ lạ (và bực mình), bộ 5 tập của tôi chỉ còn 3, mất đâu 2 tập cuối (dừng lại ở năm 1970). Có ai giúp tôi hoàn chỉnh (lại) không?


Sau Thế chiến thứ hai (thêm đi vài chục năm, cứ cho là đến cuối thập niên 70, đầu thập niên 80): sự bình luận chính trị trên báo (rất đều đặn) đột nhiên hút vào nó các figure nhìn chung chưa từng có: Raymond Aron, nhân vật có đầy đủ étoffe của một triết gia lớn, và F. Mauriac, tiểu thuyết gia nổi tiếng, một khí chất Công giáo gây ra đặc biệt nhiều náo động. Điều càng làm rõ thêm cái đó là việc, Mauriac nhận giải Nobel Văn chương chính vào quãng thời gian bắt đầu "Bloc-notes".





Đây là morceau đầu tiên. Đối tượng là Alain: rất intéressant, những gì Mauriac nói về Alain. Nơi đăng: tờ La Table ronde.


F. Mauriac ở Việt Nam thì như thế nào?

Ở Việt Nam, Mauriac không có gì. Ít nhất, một nhân vật như thế gần như không hề tồn tại trong tiếng Việt. Hiện diện đáng kể duy nhất là bản dịch cuốn tiểu thuyết Thérèse Desqueyroux. Thêm một lần nữa, merit là của Mặc Đỗ.


Như vậy, Mặc Đỗ là người dịch cả Maurois và Mauriac. Hai cái tên (tức là họ) rất giống nhau. Nhưng ấn tượng lớn của tôi là "Mauriac" thì vô cùng giống "Maurras".


Điều đáng kinh ngạc là cũng từng có một người thấy rất dễ nhầm Mauriac với Maurras. Đó là Marcel Proust. Điều này ta có thể biết được nếu đọc Du côté de chez Proust của Mauriac. Thật ra đây là texte duy nhất của Mauriac mà trước đây tôi thực sự quan tâm. Chính trong đó, Mauriac phát biểu mệnh đề fameux theo đó ở (tác phẩm của) Proust không hề có Chúa. Nếu muốn chính xác theo đúng câu chữ hơn, thì Mauriac bảo Chúa thiếu mất một cách khủng khiếp ở À la recherche. Proust đã tìm thời gian mất mà không hề tìm Chúa.





vài hôm sau, khung cảnh cầu nguyện (ở Chartres):



Còn vài hôm trước đó, Mauriac thấy người ta in sổ tay của Henry James và đọc nó:



tiếp tục đọc James, so sánh với Proust:






2 comments:

  1. đang taxi ‘truyền thống’ với ‘không truyền thống’ thì + François Mauriac Bloc-notes (‘truyền thống’ ở đây những tiểu thuyết được biết đến nhiều hơn nhiều)

    ReplyDelete