Bản đồ

Trong La Carte et le territoire của Michel Houellebecq, Jed Martin, họa sĩ đương đại, đi mua khoảng một trăm năm mươi bản đồ Michelin (để hình dung đại khái bản đồ Michelin nghĩa là thế nào thì có thể xem ở đây) rồi chụp ảnh, triển lãm cá nhân mang tên "Bản đồ thú vị hơn vùng đất", đặt ảnh chụp bản đồ Michelin bên cạnh ảnh chụp địa hình địa vật từ vệ tinh.

Trong Distant Star, Roberto Bolaño cũng có một đoạn về bản đồ:

"Chúng tôi, Bibiano và tôi, thường xuyên đến nhà ông, một ngôi nhà nhỏ gần nhà ga mà Stein, dạy tại Đại học Concepción, thuê ở từ khi còn là sinh viên. Bản đồ khắp mọi nơi, có vẻ như là nhiều bản đồ hơn sách. Đó là điều đầu tiên Bibiano và tôi để ý thấy; chúng tôi ngạc nhiên vì có quá ít sách (ngược hẳn lại, nhà Diego Soto giống như một thư viện). Bản đồ Chilê, Argentina và Peru, bản đồ vùng núi Andes, một bản đồ đường bộ Trung Mỹ mà tôi chưa từng bao giờ thấy ở nơi nào khác, do một nhà thờ Tin lành Bắc Mỹ ấn hành, những tấm bản đồ Mexico, những tấm bản đồ vẽ lại cuộc chinh phục Mexico và bước tiến của Cách mạng Mexico, những tấm bản đồ Pháp, Tây Ban Nha, Đức và Ý, một tấm bản đồ hệ thống đường sắt Anh và một tấm bản đồ vẽ các hành trình bằng tàu hỏa trong văn chương Anh, những tấm bản đồ Hy Lạp và Ai Cập, Israel và Trung Đông, Jerusalem thời cổ và thời hiện đại, Ấn Độ và Pakistan, Miến Điện và Campuchia, một tấm bản đồ sông núi Trung Quốc và một tấm bản đồ các đền thờ Thần đạo ở Nhật Bản, một tấm bản đồ sa mạc Úc và một tấm bản đồ Micronesia, một tấm bản đồ Đảo Phục Sinh và một tấm bản đồ thành phố Puerto Montt ở miền Nam Chilê.

Juan Stein sở hữu vô cùng nhiều bản đồ, điều này thường xảy đến với những người có ham muốn du hành mãnh liệt nhưng không được thỏa mãn.

[...]

Bức ảnh còn lại là một chân dung - một chân dung chính thức - chụp một vị tướng Hồng quân tên là Ivan Chernyakhovsky. Theo Stein, đây là vị tướng vĩ đại nhất của Thế chiến thứ hai. Bibiano, vốn có hiểu biết về mấy chuyện này, nêu tên Zhukov, Koniev, Rokossovsky, Vaturin và Malinovsky, nhưng Stein rất kiên định: Zhukov xuất chúng và lạnh lùng, Koniev là một người cứng rắn, Rokossovsky có tài và sự trợ giúp của Zhukov, Vaturin là vị tướng giỏi nhưng không hơn gì các tướng Đức mà ông ta chiến đấu chống lại, Malinovsky thì các anh cũng có thể nói tương tự như vậy, chả ai được một mẩu của Chernyakhovsky (để ngang bằng được với ông các anh phải trộn cả Zhukov, Vasilevsky và ba chỉ huy xe tăng giỏi nhất vào với nhau). Chernyakhovsky có tài năng bẩm sinh (nếu có tồn tại một thứ như thế trong nghệ thuật chiến tranh), ông được người của mình yêu quý (trong chừng mực quân hàm và hàng ngũ có thể yêu một vị tướng) và ông trẻ, vị tướng trẻ nhất cầm một tập đoàn quân (bên Liên Xô thì gọi là phương diện quân), và là một trong rất ít sĩ quan cao cấp bỏ mạng ở mặt trận, vào năm 1945, khi cuộc chiến tranh đã gần như được định đoạt, ở tuổi ba mươi chín."

Bản dịch tiếng Anh của Chris Andrews, New Direction, 2004.

Bolaño gần như cả đời viết đi viết lại những câu chuyện về các nhà thơ Mỹ Latinh, trong Distant Star này là Carlos Wieder, người viết những câu thơ lên bầu trời bằng một cái máy bay cũ rích.