Feb 27, 2023

làm cho trống, để cho đến


"il n'est point de pays plus magnifique que le cerveau d'un grand écrivain"

(Maupassant, à propos de Balzac)


Feb 24, 2023

Bang

Bang nhưng không Big Bang (chị Bích vợ anh Bang: chỉ người Anh mới có thể nghĩ ra chuyện Big Bang lại là đồng hồ chỉ giờ), mà là Herman Bang:


(tiếp tục này)

Feb 23, 2023

nát một nhát

(các Maupassant đang được tiếp tục)


"l'écriture est une insomnie"

(Michel Schneider, Voleurs de mots)


Khi nghĩ đến việc tại sao người ta thích Camel, tôi bỗng nhận ra, đó là anagramme của một từ: Calme. Ai cũng thích: Still, Calm, Stille, Ruhe.

Feb 21, 2023

Gil-Blas

Gil-Blas là một cuốn tiểu thuyết picaresque; vậy cho nên, nó cần được đọc trong tinh thần của tiểu thuyết picaresque, với các pícaro; Lukács: Lesage có thể viết toàn chuyện của Pháp nhưng từ đầu đến cuối cứ làm như mọi sự đang diễn ra ở Tây Ban Nha.


(đã xong hoàn toàn truyện ngắn của Machiavel; vì cùng chủ đề: tiếp tục luôn mộthai)


nhưng

Feb 20, 2023

mọc lên

tiếp tục "Hudson", "Hy tuyệt""Ra khỏi đêm"

cũng tiếp tục "Nguyễn Văn Vĩnh là", "thời chúng ta (9)", "Thomas Bernhard ở Việt Nam" và "Hai mươi năm dịch thuật"


Cuộc gặp đầu tiên giữa Flaubert và Maupassant: đối với Flaubert, sự xuất hiện của Maupassant trước mặt giống một hiện hình - như khi F. trông thấy Mme Arnoux lần đầu. Đấy là dẫu cho mẹ của Flaubert và bà của Maupassant là bạn (bà của Flaubert thì là bạn hồi nhỏ của một nhân vật lẫy lừng: Charlotte Corday).

Feb 16, 2023

Ở lại đó, Maupassant

tiếp tục Maupassant

(cũng tiếp tục một nhà văn Normandie khác - cũng Normandie, như Maupassant)


Giờ đây (cái "giờ đây" này rất quan trọng), nếu muốn nhìn vào một văn chương như văn chương Maupassant, cần phải động đến một số khía cạnh, trong đó có sự phản chiếu lẫn nhau (điều kiện để tạo ra sự nhiều tầng, nhiều lớp). Giống trong âm nhạc, có các thème, các motif. Ở Maupassant, điều này được thể hiện ở những truyện ngắn: nhiều truyện chung chủ đề, một số truyện có nhiều version, etc. Nhưng cần nới rộng ra một chút.


Feb 14, 2023

Maupassant đi

(đã xong post ngay trước)


Maupassant tạo ra trường hợp gay cấn của ở Việt Nam: đấy mới là nhân vật khó biết nhất, bởi vì quá dễ biết.

Từng có lần, vì không thể chịu nổi chuyện không thể biết nổi, tôi đã bảo một người - hoặc cũng có thể vài người - kiểm kê Maupassant ở Việt Nam. Kết quả (cả một khối) vô cùng đồ sộ. Và nhất là, quá khủng khiếp, thêm nữa, không thể thực sự biết cho hết được. Maupassant đã hiện diện ở đây từ mãi thời mà người ta gọi là Tiền chiến.

Feb 10, 2023

Buiza says


(tiếp tục "Truyện con quỷ": đã bắt đầu đi sâu được vào đó, mỗi lúc một đậm thêm; cũng tiếp tục "Ainsi disait Berganza")


(vì cùng chủ đề, cho nên cũng cần phải tiếp tục mấy thứ, trong đó, nhất là: "D in twenty years""Anh ấy ở đâu", cũng như "Sống như ông")


Feb 9, 2023

Nó nói

như vậy là, tiếp tục cái chuyện đó


(tiếp tục Câu chuyện của Machiavel, và nữa - có vẻ hơi nhiều: tiếp tục

cùng lúc đó, vẫn đang tiếp tục nhiều thứ khác, nhưng không thông báo - vì mỏi tay; chẳng hạn: một, hai, ba; còn nữa nhưng còn chưa nhớ ra)


Cuối cùng thì, nó nói những gì?

Feb 8, 2023

Ra khỏi đêm

quay trở lại với một nhân vật mới chỉ thoáng qua


Một nhà văn nữ chỉ thực sự quan trọng (với chúng ta) nếu người đó nói những gì mà chỉ phụ nữ mới thấy, mới biết và mới nói (ra) được. Nếu không phải là như vậy, thì ích gì? Đấy là còn chưa nói, nhiều (thậm chí rất nhiều) nhà văn nữ, chính bởi quá cố như thế này và như thế kia, đã trở thành không gì khác ngoài các thể loại quái thai ngâm giấm. Đó cũng chính là chủ đề của ở đó.

Feb 3, 2023

Bí mật


Các từ (những từ) ở đó là để chúng ta nói ra cái gì đó. Như vậy thì rất khó: nói một cái gì đó là một việc rất, rất khó. Phần lớn thời gian, chẳng làm được gì khác ngoài ấp úng (và lúng búng). Các cuộc tụ bạ: chỗ cho những liến thoắng trong lắp bắp.

Nhưng chuyện vẫn còn có thể khó hơn được nữa: rất có thể các từ có ở đó là để không nói ra bí mật, nếu quả thật là có bí mật. ("nói ra" hay "viết ra", ta thấy ngay là chúng rất đúng; hoàn toàn khác với, chẳng hạn, "viết xuống")


Feb 1, 2023

Hy tuyệt

something new


"Có phải tôi thực sự tồn tại

Và đúng là cái chết sẽ tới?"

(hai câu thơ của Mandelstam được tù nhân viết trên bức tường một trại ở Liên Xô)