Dying Poet

đây đây đây: trưng luôn ra, cho đỡ phải tìm

(tiếp tục 115 và 100)

Đây là lần đầu tiên tôi đọc Ernst Pawel, tôi thấy nhiều điều gợi nhớ đến Sebald (tôi cũng mới chỉ có một quyển này: ai muốn tặng tôi thêm sách của EP thì cứ thoải mái)

Gợi nhớ đến Sebald, thì tức là không mấy giống nhân vật ấy.

Rất may, vì tôi không biết từ trước, rằng bản dịch tiếng Pháp của cuốn sách xuất hiện trong collection ghi tên ngay trên đầu; nhất là vì tủ sách ấy nằm dưới sự chủ trì của nhân vật có tên ghi ngay bên dưới. (thông thường, tên người phụ trách các tủ được viết ở trong sách, chứ không phải ngoài bìa)

Nếu thế (nếu biết trước), rất có thể tôi đã không sờ vào quyển sách: nhân vật cai tủ là một dạng đại diện cho cái mà tôi gọi là quá mức đọc. Tức là, có reading, nhưng cũng có reading reading, và thậm chí lại còn reading reading reading: một cái gì đó giống như sự đọc mũ ba; cái đó, tôi không hề muốn để cho mình bị dây dưa đến. Nhân vật đó còn ở tuổi teen đã trở thành người đọc cho Borges (tức là, Vorleser, chứ không phải Leser) - vốn dĩ không phải là người Argentina nhưng hồi còn rất trẻ đương sự đi học ở Buenos Aires. Và thế là

(Borges Mù Vĩ Đại)

Nhưng rốt cuộc mọi chuyện đã xảy ra để tôi đọc cuốn sách của Ernst Pawel về Heinrich Heine: lại còn đúng đoạn (cuối) đời của Heine gồm quãng bảy, tám năm (ở Paris, tất nhiên) về đó tôi hết sức tò mò. Chủ đề của cuốn sách, một cách rất cụ thể: cơn hấp hối dài.

(Heine, not Haine)

Heinrich Heine trong tương quan với Goethe: chủ đề (rất phức tạp) này đã quá quen thuộc. Nhưng cuốn sách của Ernst Pawel đặt ra thêm một khía cạnh: mối quan hệ giữa Heine và editor của mình, nó gợi nhớ rất nhiều về mối quan hệ tương tự của Goethe. Quả thật, Goethe sung sướng (và đường bệ) bao nhiêu thì Heine khốn khổ (và bần cùng) bấy nhiêu, kể cả ở phương diện ấy: Cotta nhà xuất bản của Goethe thì hoàn toàn không giống Campe nhà xuất bản của Heine.