Saint-Just

về Cách mạng 1789, nhưng là theo một hướng khác

tức là, những nhân vật thuộc dạng khác

(và nữa)

(cũng tiếp tục Cavafy)

Đây là một trong những nhân vật có biệt hiệu: Robespierre, như ai cũng biết, là "l'Incorruptible", còn Saint-Just (như bức tranh trên bìa quyển sách trong ảnh đã gợi ý ngay), là "Ange", thậm chí "Archange" của Cách mạng 1789: thiên thần, hoặc tổng thiên thần.

Một nhân vật có vị trí (và vai trò) như vậy mà lại mang cái họ đúng là "Just" (Juste), lại còn "Saint-Just": một chuyện tương tự (thật ra chỉ hơi hơi tương tự): một cầu thủ suốt nhiều năm giữ kỷ lục ghi nhiều bàn thắng nhất tên là Just Fontaine: người ta sẽ bảo, vì tên là "Just" cho nên đương nhiên đương sự phải bắn (tức là đá, đúng hơn nữa là sút) rất chuẩn.

Albert Ollivier, tác giả cuốn sách về Saint-Just, viết cho tờ tạp chí của Camus khi còn chiến tranh và sau đó, viết cho tờ tạp chí của Sartre. Ollivier nhìn vào Révolution ở thời điểm nghiên cứu của Cách mạng đã xoay sang một hướng khác hẳn so với giai đoạn của Michelet, Burke, Carlyle hay cả Taine: nói một cách ngắn gọn, trong hướng đó có sự đậm đà của cái nhìn mác xít. Nổi bật là cuộc đối đầu Aulard-Mathiez, và các nghiên cứu của Albert Soboul. Cần nói rằng, phải đợi sự xuất hiện của Furet (như đã nói trong đường link thứ hai trên đây) thì Révolution 1789 mới lại trở nên đặc biệt hấp dẫn. (tôi đã cố đọc cuốn sách của Soboul, nhưng không đi quá nổi một nửa)