Trong bài, LL nói, Henry James thuộc dạng nhà văn khó tồn tại trong hậu thế nhất, vì chẳng có myth nào. Không có huyền thoại thì sẽ không có hào quang, mà một số tồn tại sở dĩ được là nhờ hào quang; không, cần phải nói: bất kỳ tồn tại nào cũng cần hào quang, cho chính sự sống còn của nó. Bởi vậy cho nên, bóng là (mới là) điều quan trọng. Vấn đề nằm ở chỗ: tạo được bóng hay không tạo được bóng - rồi lúc đó mới quay ngược trở lại, bằng các nào mà tạo ra bóng? Không có lửa thì làm sao có khói, nhưng khói lại mới là thứ quyết định cho tồn tại của lửa. Và nó mới nguy hiểm: trong một trận cháy, chủ yếu người ta chết vì khói chứ không mấy ai bị đốt cháy mà chết.
Chính vì thế, chính vì thế, cần nhấn mạnh vào mystery trong đời Henry James - mà LL nhắc đến. Về điều này, có lẽ Leon Edel tới được rất gần sự thật. Mystery, enigma thì rất dễ trở thành myth.
Bí mật của truyện (Todorov đọc James)
"Henry James, Jr" (essay của William Dean Howells)
RB (Henry James về Robert Browning)
Princess nữa (Casamassima)
Để thấy rõ (The Beast in the Jungle & The Altar of the Dead)
Một ý được LL viết nhắc nhớ (hoặc cũng có thể củng cố) “Muốn thất bại”: Chỉ có duy nhất một thứ, là văn chương, thực sự dạy được cho chúng ta về thất bại.
ReplyDeletethế là vương một nỗi dài long-time nữa, first – eighth
ReplyDeleteLinda Lê đọc sâu lại rộng. hiếm người…
ReplyDelete