Honorer Honoré

Chơi chữ tí thôi, hơi giống ở kia: ta cần phải "honorer" một người tên là Honoré (trong số các tác phẩm thuộc Vở kịch con người, có một tác phẩm ngắn tên là Honorine). Vì Honoré de Balzac chính là một giới hạn của văn chương, và khi đó là giới hạn của văn chương, đó chính là văn chương. Và độc giả vĩ đại nhất của Balzac là ai? cùng Gaston Bachelard, đó chính là Roland Barthes, với S/Z là trung tâm.

Một người bạn của Balzac: Léon Gozlan. Độc giả của Balzac nhiều lần thấy Balzac nhắc đến Gozlan, và đây là một phần trong những gì Gozlan từng viết về Balzac:

Hai nhà văn của thời đã khá xa xưa:

Đặc biệt là Barbey d'Aurevilly; "Barbey" kém Balzac chín tuổi (sinh năm 1808) và là nhân vật rất quan trọng trong cái mà tôi sẽ gọi là "bóng của Balzac". Barbey d'Aurevilly là tác giả của một cuốn tiểu thuyết mà Théophile Gautier nói là cuốn tiểu thuyết mạnh mẽ nhất kể từ khi Balzac qua đời, nghĩa là ngay sau năm 1850; câu chuyện cụ thể về Barbey d'Aurevilly, tôi sẽ sớm quay trở lại.

Một nhà văn thuộc hàng lớn nhất ngày nay (vẫn còn sống):

Một nhân vật mà chúng ta đã bắt đầu quen (xem ở kia):

Một triết gia thì có thể nhìn Balzac như thế nào? Tất nhiên, nếu nói đến một triết gia trong lịch sử đọc Balzac, thì đó nhất định phải là Alain. Alain không chỉ độc giả rất lớn của Stendhal (và làm cho cả một thế hệ thanh niên trí thức Pháp mê Stendhal) và của Dickens, mà cả của Balzac nữa. Điều này cũng muốn nói thêm rằng tôi sẽ quay trở lại với Alain, và lần này mới thực sự là khởi đầu (lần trước tưởng đã bắt đầu được rồi, nhưng không ngờ gặp phải thằng ngu):

Hai nhân vật lớn người nước ngoài đọc Balzac: một quyển sách rất dày của Curtius (xem thêm ở kia) và một quyển sách rất mỏng của Lukács (xem thêm ở kia):

Hai nghiên cứu quan trọng:

Ta gặp lại một người quen: thì đúng, Albert Béguin chính là nhân vật đặc biệt có ý nghĩa trong công cuộc lôi Balzac ra khỏi thứ "chủ nghĩa hiện thực ngớ ngẩn"; cuốn sách của Béguin chủ yếu nói về một "Balzac thấu thị" (một Balzac, xét cho cùng, không hề khác Rimbaud):

Balzac đặt bên cạnh Proust, tất nhiên:

Và Balzac đặt bên cạnh Barthes, cũng tất nhiên nốt; hai tác giả sống cùng thời và quen biết với Roland Barthes; những ai từng học chuyên ngành văn chương có thể biết Thomas Pavel là tác giả của một khái niệm, "mirage linguistique", nói đến cái "ảo ảnh" do ngôn ngữ học đem lại:

Một nghiên cứu về chuyện thời của Balzac người ta đọc gì, và đọc như thế nào: chủ đề là các "cabinet de lecture", các "phòng đọc sách", dạng thư viện nhỏ; một tác phẩm của Balzac, Un homme d'affaires, vô cùng đáng nhớ ở phương diện "cabinet de lecture" này:

last but not l. là hai cái dưới đây:

Cuốn sách mà Balzac tham khảo liên miên trong khi viết các tiểu thuyết lấy Paris làm bối cảnh; trong cuốn sách ở kia nó cũng được nhắc đến rất nhiều; một "tableau":

Một số tạp chí Europe nội dung "colloque" về Balzac năm 1965, mà tôi được tặng:

Một colloque rất đông đảo.

Đấy, như vậy là để nói rằng: cơ hội tặng sách cho tôi bỗng xuất hiện rồi kìa. Tôi là một trong những người trên đời khó tặng sách nhất, nghĩa là rất khó tặng sách cho tôi, nghĩa là tặng được sách cho tôi là rất khó. Nhưng giờ có cơ hội rồi, trong địa hạt Balzac tôi muốn có hai quyển: quyển của Maurice Bardèche viết về Balzac (quyển của Bardèche về Stendhal, xem ở kia) và quyển của Pierre Barbéris viết về Balzac, tức là tôi muốn có sách của một nhân vật phát xít (Bardèche) và một nhân vật cộng sản (Barbéris).

Có cơ hội rồi kìa.





Mặc Đỗ: một César (về César Birotteau)
Adolphe
XVI. Nữ công tước de Langeais
XV. Béatrix
Balzac trong thế kỷ mười chín
XIV. Gái già
Cách một (hay là "Balzac trong thế kỷ 19", phần mở đầu)
XIII. Vĩnh biệt (đầy đủ)
XII. Một người con gái của Eva
XI. Rực rỡ và khốn cùng đời kỹ nữ
X. Ursule Mirouët (phần 1)
(phần 2)
Balzac và Flaubert
IX. Louis Lambert
VIII. Nàng tình nhân hờ (đầy đủ)
[tiện bút] Đọc Balzac ở Hà Nội
VII. Người phụ nữ tuổi ba mươi (phần 1)
(phần 2)
VI. Viên bác sĩ nông thôn
Trở về cổ điển: Balzac - Vở kịch con người
V. Một vụ việc ám muội (phần 1)
(phần 2)
(phần 3)
IV. Albert Savarus (phần 1)
(phần 2)
III. Séraphîta
II. Ferragus (phần 1)
(phần 2)
(phần 3)
I. Mặt bên kia của lịch sử hiện thời
Vinh quang và một cốc nước cho Honoré de Balzac